ترکان خاتون حاکم کرمان
ترکان خاتون از جملـه زنـان کار آفریـن و نوابـغ علـم اقتصـاد کـه بـا اجـرای طـرح هـای گوناگـون، دگرگونـی هایی را ایجـاد کرد کـه هنوز پـس از هفتصد سـال، بهره آن نصیـب کرمـان می شـود.
تـرکان خاتون، ایـن بانوی نابغـه، گویـی هـر جـا پا مـی گذاشـت شـگفتی می آفریـد و نـوآوری مـی کرد. هنـر او تنهـا جمع کردن عالمـان در یـک فضـای تحصیلـی و اشـاعه فرهنـگ نبـود، بلکـه خـود نیـز با آنها حشـر و نشـر داشـت و هیـن امـر موجـب خالقیـت بیشـتر او شـده بـود. به عنـوان مثال وارد عرصه ی تحقیق در امر کشـاورزی شـد.
بـا کنـکاش در خصـوص تولیـد بهتر و شـیرین تـر هندوانـه، نوعـی بـذر مناسـب تهیـه و تولید کرد کـه بـا کشـت آن هندوانـه ای شـیرین و شـکرین به دسـت می آمـد. این هندوانـه به «هندوانـه خانمی» معـروف اسـت و هنـوز هـم کـم و بیـش از آن یـاد مـی شـود.
تـرکان خاتـون در حوالـی سـیرچ، جایی کـه هنـوز مـردم از آب گرم آن اسـتفاده مـی کنند، امکاناتـی سـاخته کـه بـه «حـوض ترکـی خاتـون» معـروف اسـت.
بیـن راه کرمـان – بم، جـای دیگری را آبـاد کـرده کـه بـه «خان خاتـون» شـهرت دارد و بالاخـره آب زالال و گوارایـی کـه سـال هـا تشـنگان وادی کویـر را سـیراب مـی کـرد و بـه آب «عصمـت آبـاد خاتونـی» شـهرت داشـت از یادگارهای اوسـت.
در اینجـا نـام عصمـت برگرفتـه از یکـی از لقب های وی یعنـی عصمـت الدین اسـت.
جالـب اسـت کـه تـرکان خاتـون، تنهـا بـه رفـاه و آسـایش و حـل مشـکل مـردم شـهر کرمـان نمـی اندیشـیده و نگاهی وسـیع بـه تمامی منطقه داشـته اسـت.
حکومـت او در کرمـان بیسـت و پنـج سـال طـول کشـید و در ایـن مـدت خدمـات شـایانی کرد کـه در عیـن حـال نشـانی از درایت و اندیشـه والای او به شـمار می رود، زیرا توانسـت سـه قـوم تاجیک، تـرکان قراختایـی و مغـولان تـازه وارد را متحد کند و زمینـه جلـب مسـاعدت و همـکاری آنـان را فراهم سـازد، یعنـی همـان اصلـی کـه اسـاس مدیریـت به شـمار مـی رود و در اقتصـاد و تجـارت نیـز نقـش عمـده و اساسـی ایفـا مـی کند.
اسـتاد باسـتانی پاریـزی حتـی سـاخت بنـد هالکـو در کرمـان را به ایـن زن قهرمـان و مدیـر نسـبت مـی دهـد.
