زوجیت یکی از مسلئل مهم در قوانین مربوط به خانواده است.
بعد از بیان مسائلی در مورد خواستگاری، وکالت در عقد و مهریه، حال عروس و داماد به طور رسمی با یکدیگر ازدواج میکنند و رابطه زوجیت ایجاد میشود، لازم است نکاتی در رابطه با این موضوع، گفته شود:
طبق ماده ۱۱۰۲ قانون مدنی:«همین که نکاح به طور صحت
واقع شد روابط زوجیت بین طرفین موجود و حقوق و تکالیف زوجین در مقابل همدیگر برقرار میشود. »
تکالیف غیر مالی زن و شوهر نسبت به یکدیگر عبارتند از:
۱_ حسن معاشرت (ماده ۱۱۰۳ قانون مدنی): سکونت مشترک و رعایت تمایل جنسی همسر از لوازم حسن معاشرت است. این ماده صرفا یک توصیه اخلاقی نیست و ضمانت اجرای این تکلیف آن است که اگر زن از انجام وظیفه حسن معاشرت، سر باز زند، ناشزه محسوب و حق نفقه از او ساقط میشود. و در مقابل آن، در صورتی که مرد ادامه زندگی را سخت کند، مبنای درخواست طلاق از سوی زن قرار میگیرد.
اما اگر نافرمانی و وظیفه نشناسی از سوی هر دو طرف باشد آن را شقاق میگویند.
۲_ معاضدت در تشیید مبانی خانواده ( ماده ۱۱۰۴ قانون مدنی ): زوجین باید در تشیید مبانی خانواده و تربیت فرزندان به هم کمک کنند. وفاداری زن و مرد یکی از لوازم تشیید مبانی خانواده است.
۳_ ریاست شوهر بر خانواده (ماده ۱۱۰۵ قانون مدنی) : ریاست شوهر بر خانواده یا به عبارت بهتر مدیریت خانواده توسط مرد از قواعد مربوط به نظم عمومی است و ساقط کردن آن یا شرط خلاف آن باطل است زیرا ریاست مرد بر خانواده هم حق است و هم تکلیف.
از جمله آثار ریاست مرد میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
الف) زن حق دارد نام خانوادگی شوهر را با موافقت او به کار ببرد.
ب) اختیار تعیین مسکن اصولاً با مرد است.
پ) ولایت قهری بر اطفال بر عهده پدر است.
ت) پرداخت هزینه های زندگی با شوهر است.
ث) اقامتگاه زن اصولاً همان اقامتگاه شوهر است.
ج) زوجه ملزم به تمکین است.
چ) قیم شدن زن منوط به رضایت شوهر است.
ح) خروج زن از کشور منوط به اذن شوهر است.
۴_ تکلیف دادن نفقه در نکاح دائم( ماده ۱۱۰۶ قانون مدنی ) :
در عقد دائم نفقه زن بر عهده شوهر است.
به محض وقوع عقد، مرد مکلف به دادن مهریه و نفقه زن است.
زوجیت سبب دین مربوط به اتفاق میگردد، بنابراین میتوان پس از عقد نکاح برای نفقه آینده زن از شوهر ضمانت کرد.
