تن زخمی تئاتر، نیازمند توجه است
-حانیه ژیان –
هفتم فروردین روز هنرهای نمایشی فرصت مغتنمی بود تا صحبت با دلسوزان این حوزه به واکاوی مصائب تئاتر بپردازیم. آنچه در ادامه میخوانید تلاشی است که با زبانی صریح ، قلبی نژند و تدینی مرهون ، تقلا می کند سهمی در قاب کردن مشکلات، ضرورت ها، نیازمندی ها و صد البته اهمال هایی که در حق فرهنگ غنی تئاتر و تئاتریان روا رفته، داشته باشد .
آغازین مسئله بغرنج و مشقت بار، عدم فضای بایسته برای تمرین و اجرا می باشد . اگر فضای مناسب در اختیار فعالان حوزه تئاتر قرار نگیرد، نباید اجرایی سرآمد و شاخص انتظار داشت. لازمه تحقق کامیابی و پیشرفت، مکان مناسب می باشد. معضل ژرف بعدی، فقدان بودجه و سرمایه کافی می باشد . به منظور داشتن سالن اجرا، حجم و کیفیت قابل قبول دکور، لباس، هزینه اجاره پلاتو برای محل تمرین، طراحی صحنه و اجرای دکور ، دستمزد عوامل پشت صحنه اعم از : طراحان، دستیاران، موسیقی، نورپردازی و هزینه های متفرقه مانند: پذیرایی هزینه رفت و آمد ، هزینه های تبلیغات مانند: چاپ بلیط ، تبلیغات محیطی، اجاره سالن‌ها و … محتاج سرمایه ثابت و همیشگی هستیم.
این امر نیازمند توجه کمسیونهای فرهنگی، شهرداری، شورای شهر، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در زمینه گسترش فضا، اهدا سالن های مناسب است. با این خدمات، مسیر در جهت خود کفایی تئاتریان هموار میشود و به حول و قوه الهی شاهد و ناظر پیشرفتهایی تماشایی در این حوزه خواهیم بود .
حقیقت حائز اهمیت، علی‌رغم بهای ارزان بلیط تئاتر که برای تشویق و جذب تماشاگر انجام گرفته همچنان شاهد حضور کم رنگ و معدود آن‌ها هستیم.که نمایان‌گر فراموش شدن فرهنگ توانگر تئاتر و هنر است. والدین نباید از یاد ببرند که استفاده از داستان و قصه به کودکان فرصت می دهد تا مسائل خود را در فضاهای خالی اما امن جست و جو کنند و احساسات و تخیلات تحمل ناپذیر را، که مدت ها درون خویش نگاه داشته اند ، در قالب شخصیت های داستان و نمایش ببیند و تعارضات دورنیشان را در شخصیت های آن ها فرافکنی و با آن ها همانند سازی کنند. تربیت کودک به کمک تئاتر و نمایش از ارزش بسیاری برخوردار است.
شاهد این ادا ؛ “کتاب تربیت به کمک نمایش و تئاتر ” ، تالیف دکتر حسن دولت آبادی _ متخصص نمایش و نویسنده و مدرس و پژوهشگر دانشگاه _ است . روان شناسان دریافته اند که کودکان در قالب داستان و نمایش مسائل خود را بیان و مشکلات خود را بیرونی می کنند تا مفهوم، معنا و اثر تخیلات خود را بشناسند و در محیط و فضای حمایتگر و ایمن توانایی بیشتری برای مشاهده احساسات خود پیدا کنند . پس استقبال از تئاتر باید در کودکی در افراد نهادینه شود تا در بزرگسالی شاهد بی مهری افراد نسبت به تئاتر نباشیم. والدین بیدار دل و فهیم باید سهم خود را در نجات تئاتر ایفا کنند و هرگز اهمال کاری نورزند .
از دیگر دلایلی که مانع رشد و ترقی تئاتر می شود ، دستاویزهای واهی و بی علت وزارت فرهنگ و ارشاد می باشد.
با تسهیل روند عطا مجوز نمایش، و عدم درگیری تئاتر در سیاستهای یک بام ودو هوا شاهد رشد و رونق آن خواهیم بود. دلیل دیگر ، نبود انسجام و وحدت در جامع تئاتر کشور است. این مشکل عمدتا از رقابت های بیش از اندازه و بی اساس سرچشمه می گیرد. برای رفع این امر باید ساختاری منسجم، عادلانه و توام با محبت و یکرنگی در تئاتر میان بازیگر، کارگردان و … صورت بگیرد تا ترفیع راستین و صحیح شکل بگیرد .
به منظور تفاهم و درک متقابل؛ برگزاری جلسه‌های گروهی، مشارکت های دسته جمعی برای رسیدن به مرافقت و هم اندیشی و خشکاندن ریشه سوء تفاهمات و بد فهمی ها ضروری است . عامل مهم دیگر، عداوت های بی اساس و بیهوده ایی می باشد که سبب از هم جدا ماندن افراد و به ثمره نرسیدن تلاش ها می شود زیرا دشمنی و حسادت همچون ابر بزرگ مانع از تابیدن خورشید استعداد ها می شود و تیرگی و تباهی را برای افراد به ارمغان می آورد در نتیجه افراد باید آن چنان که شایسته و بایسته یک هنرمند و بازیگر تئاتر می باشد ، رفتار کنند و از کینه ها و خصومت های عبث و فریبنده دوری گزینند و به خدای متعال و مهربانی اش پناه ببرند .
” چون غرض آمد هنر پوشیده شد صد حجاب از دل به سوی دیده شد
خشم و شهوت ، مرد را احول کند از استقامت روح ر ا مبدل کند”
و اما باید فکری به حال کشمکش ها و مشاجرات بی وقفه میان تحصیل کردگا ن و تجربه داران _ بدون تحصیل یا کم برخوردار از آموزش _ کرد . چون بگومگو و نزاع بین این دو دسته که هر کدام در نوع خود می تواند بسی تاثیر گذار و کار ساز باشد ، بازدارنده و عایق پیشروی و خیزش میگردد . چه بسا خیر و صلاح در این است که این دو گروه هر کدام با بهره گیری از توانمندی های خود به دیگری مدد و یاری برساند تا در آخر هر دو یاور یکدیگر شمرده و موجب توسعه و ترفیع شوند .
غیاب و اقتضا برای استاد ماهر و متخصص در تئاتر تبدیل به معضل جدی و روز افزون شده است که فی الواقع نیازمند پیگیری و جذب دانش آموختگان و تحصیل کردگان کاربلد می باشد .
امید است تا با رفع مصائب حوزه هنر و به طور خاص تئاتر، جانی تازه در روح و جان هنر دمیده شود.
” جان به کف و خنده به لب
شعله به دل،شور به سر
جان فدا ،درره این کارنما باید کرد”