رویا بارچی‌نژاد وکیل پایه یک دادگستری و مدرس دانشگاه در گفت و گو با زن و اجتماع:
به جای مهریه سنگین حقوق قانونیتان را بگیرید
-الهام زندوثوقی –
رویا بارچی‌نژاد وکیل پایه یک دادگستری است. او که پژوهشگر دکترای جزا و جرم شناسی است در دانشگاه تدریس می‌کند و زمان‌هایی که با دانشجویان سپری می‌شود را چنان لذت بخش می‌داند که برایش مانند زنگ تفریح است. وکیلی که دغدغه‌اش حل مشکلات موکلانش است و پول را اولویت کارش نمی‌داند. به دلیل اهمیت آگاهی جامعه از مسائل حقوقی با او به گفتگو پرداختیم.
■ چه شد که به سمت حقوق رفتید؟
این موضوع برمی‌گردد به رویای بچگی من که با دیدن وکلا در فیلم‌ها، عاشق شخصیتشان می‌شدم. البته پدر و مادرم دوست داشتند پزشک شوم ولی به دلیل علاقه‌ای که به وکالت داشتم و با این‌که در دبیرستان رشته تجربی را انتخاب کرده بودم در رشته حقوق ادامه تحصیل دادم و بعد از آن هم در آزمون وکالت
شرکت کردم.
■ از خانواده بگویید.
پدر از کسبه بازار و مادر فرهنگی بازنشسته هستند. من فرزند اول خانواده هستم و سه خواهر و برادر دارم.
■ نظر خانواده‌ای که دوست داشتند شما پزشک شوید؛ راجع به وکالت چیست؟
والدین از وکیل شدن من راضی هستند و مادرم همیشه می‌گوید خدا را شکر که پزشک نشده‌ای.
■ جذابیت‌های شغل وکالت از نظر شما چیست؟
من روحیه انسان دوستانه ای دارم و کمک به دیگران برایم خوشایند است؛ همین که بتوانم در رفع مشکل و دغدغه ذهنی یک فرد سهمی داشته باشم؛ برای من جذاب است.
■ موضوع پرونده های کاری شما بیشتر حول کدام محور است؟
اکثر پرونده های من ملکی و زمین است ولی در دفترمان مراجعان کیفری و پرونده‌های خانوادگی هم داریم که کارشان را یا خودم انجام می‌دهم و یا سایر همکارانم، پرونده را به سرانجام می رسانند.
■ چگونه به کار تخصصی در پرونده‌های ملکی روی آورده اید؟
موضوع‌های رشته حقوق بسیار وسیع است و اگر وکیلی بخواهد در همه حوزه‌ها کار کند از میزان تسلطش کاسته می‌شود. من به دلیل علاقه و نتیجه‌ای که از پرونده‌های ملکی گرفته ام مصمم شدم تا تمرکزم بیشتر در زمینه ملک باشد چرا که در یک بازه زمانی مشخص باعث افزایش بازدهی می‌شود.
■ از دیدگاه شما به عنوان یک وکیل، چه موضوعی در جامعه بیشتر باعث آسیب می‌شود؟
اعتماد بیش از حدی که افراد به هم دارند بسیار آسیب زاست.
ما ایرانی ها به دلیل تعارفاتی که با هم داریم، به روز اختلاف فکر نمی‌کنیم و توافقاتمان را ثبت نمی‌کنیم و این موضوع دلیل اصلی تشکیل بسیاری از پرونده ها است. بهتر است همیشه توافقات شفاهی را در یک دفترخانه اسناد رسمی مکتوب کنیم تا از وقوع بسیاری از اتفاقات ناخوشایند در آینده جلوگیری کنیم.
■ در مسیر وکالت با چه چالش‌هایی روبه رو هستید؟
هر پرونده یک برنده و یک بازنده دارد. گاها پیش می آید با این‌که رای به نفع موکل من است؛ اما با دیدن شرایط طرف مقابل ناراحت می‌شوم و یا بعضی وقت‌ها از سمت طرف مقابل تهدید می‌شوم. مهم‌ترین چالش همین تهدید از سمت اصحاب پرونده است.
■ آیا تا کنون تهدید شده اید؟
تهدیدهای من بیشتر در حد تلفنی بوده است که در این شغل خواسته و ناخواسته پیش می آید ولی ترجیح داده‌ام که اهمیت ندهم.
■ در بحث وکالت پر دردسرترین پرونده ها چه پرونده هایی هستند؟
پرونده های خانواده ها دردسرهای زیادی دارند. با این که از لحاظ حقوقی دفاع خاصی ندارند ولی حاشیه اختلافات زوجین و انرژی منفی که این پرونده ها دارند بر روحیه وکلا تاثیر زیادی دارد.
■ در تشکیل پرونده های خانواده کدام باور غلط تاثیرگذار است؟
مهریه سنگین تاثیر زیادی دارد. برخی خانم ها فکر می‌کنند با تعیین مهریه سنگین می‌توانند باعث استحکام خانه و خانواده شوند و در طرف مقابل هم آقا در زمان اختلاف فکر می‌کند می‌تواند با نسبت دادن یک‌سری روابط نامشروع به همسر از پرداخت مهریه معاف شود که این تصورات اشتباه است.
در این بین افرادی هم هستند که با تعیین تعداد سکه بالا در مهریه؛ زمانی که قاضی با توجه به شرایط مالی مرد پرداخت مهریه را قسطی تعیین می‌کند؛ اظهار می‌دارند که قانون ضعف دارد در حالیکه اینگونه نیست.
برای جلوگیری از این اتفاقات بهتر است خانم در زمان عقد نکاح از حق قانونی خود استفاده کند و در قسمت شرایط ضمن عقد، حق حضانت فرزند، تحصیل، اشتغال، وکالت در طلاق و… را در نظر بگیرد و با تعیین مهریه پایین‌تر به دوام زندگی خود کمک کند.
■ صحت خبرهای محدود کردن مهریه و تعیین مالیات برای آن در چه حد است؟
فعلا در حد خبر است و تا زمانی که به تصویب مجلس و تایید شورای نگهبان نرسد قابل اعتنا نیست.
■ کدام پرونده بیش‌ازحد ذهن‌تان را درگیر کرده است؟
پرونده متجاوزین محور هفت باغ بود که مجازات اعدام برایشان در نظر گرفته شد. با این‌که پرونده من نبود اما این قبیل پرونده ها و وقوع چنین اتفاقاتی در شهر آرام کرمان برای من ناراحت کننده است.
■ تعداد پرونده هایی که در ماه دارید به چه عواملی بستگی دارد؟
وکلا محدودیتی در تعداد اخذ پرونده ندارند و هر وکیلی با توجه به حواشی پرونده و شرایط خانواده، تعدادی پرونده را قبول می‌کند ولی در مورد خودم در حال حاضر حدود 100 پرونده جاری دارم.
■ نظر شما در مورد تصور «اولویت وکلا پول است» چیست؟
حداقل برای من این‌طور نیست. گاهی پیش آمده که موکل شرایط خاصی داشته است و من خودم هزینه های دادرسی را پرداخت کرده‌ام ولی تصور این‌که وکلا به دنبال خیرخواهی و امور خیریه باشند و رایگان پرونده ای را به سرانجام برسانند؛ اشتباه است. قطعا منبع امرار معاش وکلا همین وکالت هاست و باید یک نفع و عایدی مالی برایشان داشته
باشد.
■ چگونه در کنار شلوغی کار وکالت، تدریس در دانشگاه را هم انتخاب کرده‌اید؟
به دلیل درگیری های دادگاه و تنش‌های شغل وکالت؛ مدت زمانی که در دانشگاه با دانشجویان می‌گذرانم جزو زنگ تفریح و استراحت من است.
■ چه صحبتی با دختران ایران دارید؟
به دنبال علاقه تان بروید. اگر وقت و انرژی تان را در حوزه مورد علاقه خود بگذارید؛ قطعا نتیجه می‌گیرید. این باور که کسی از درس خواندن به جایی نرسیده؛ کاملا اشتباه است. اگر وقت بگذارید. اگر درس بخوانید می‌توانید به دنیای آرمانی خود برسید.
■ دوست دارید چه پیشنهادی را در قالب پیامک برای مردم بفرستید؟
قبل از امضای هر مطلب و قراردادی متن را به دقت مطالعه کنید و از تک تک کلمات آن مطلع شوید یا با کسی که علمش را دارد مشورت و سپس امضا کنید.
