در این بخش می خواهیم به صورت مختصر به ساختار پوست بپردازیم و با آناتومی پوست آشنا شویم.
پوست انسان یکی از وسیع ترین بافت های بدن است. پوست یک اندام پیچیده است؛ به طوری که در 2.5 سانتی متر مربع از آن 650 غده عرق، 20 رگ خونی و بیش از 1000 پایانه عصبی وجود دارد. با اینکه ضخامت پوست فقط چند میلیمتر است اما حدود یک هفتم از وزن بدن را تشکیل میدهد.
پوست از اندامهای داخلی در برابر ورود پاتوژنها، اشعه فرابنفش، مولکولهای شیمیایی و آسیبهای فیزیکی محافظت میکند. به علاوه این اندام در تنظیم دما و تبخیر آب بدن نقش دارد. پوست از سه لایه اصلی اپیدرم یا روپوست، درم یا میانپوست و هیپودرم یا زیرپوست تشکیل شده است.
سه لایه اصلی تشکیل دهنده پوست:
۱- اپیدرم: خارجی ترین لایه پوست است که بیرونیترین لایه آن، لایه شاخی حاوی سلولهای مرده است. هنگام حمام کردن و در حالت عادی این سلولهای مرده از بدن جدا میشوند. روزانه 500 میلیون از سلولهای پوستی میریزند. بیرونیترین قسمتهای اپیدرم معمولا از 20 تا 30 لایه سلولهای مرده تشکیل شدهاند. اپیدرم به طور مداوم در لایههای زیرین خود سلولهای جدیدی میسازد. طی 28 روز این سلولها به سطح پوست رسیده و جایگزین سلولهای مرده میشوند. اپیدرم رگ خونی ندارد.
۲- درم: این لایه حاوی سلولهای زنده میباشد و از اپیدرم ضخیمتر است. با ورود این سلولها به لایه اپیدرم، سلولها به تدریج میمیرند و لایه اپیدرم را تشکیل میدهند. این لایه حاوی کلاژن و الاستین، فولیکول مو، غدد چربی و غدد عرق میباشد.
۳-هیپودرم: به لایه زیری پوست لایه هیپودرم میگویند. این لایه همچون یک عایق عمل کرده و شما را گرم نگه میدارد. لایه هیپودرم مانند یک ضربهگیر در اطراف اندامهای حیاتی شما کار میکند. در هیپودرم رگهای خونی زیادی وجود دارند. هیپودرم پوست شما را به ماهیچهها و بافتهای زیر آن میچسباند.
ضخیمترین لایه پوست در کف دست و پا است و نازکترین آنها در پلک قرار دارند.
نکته: در مراقبتهای پوستی فقط با لایه اپیدرم سر و کار داریم. در صورتی که آسیب به لایه درم وارد شود امکان دارد برای همیشه اثر و اِسکار آن باقی بماند.