اگر تا به حال با متن های حقوقی مواجه شده باشید، متوجه کلمه‌های دشوار فهم آن شده‌اید. در حقیقت این کلمات اصطلاحاتی مخصوص مفاهیم حقوقی هستند که هر چند دیگر در زبان روزمره استفاده نمی‌شوند اما در متن‌های حقوقی کارکرد خود را دارند. در این مطلب تصمیم داریم به معانی کلمات و اصطلاحات حقوقی بپردازیم:
۱ـ اظهارنامه قضایی: ابزاری است که قانون گذار در اختیار افراد قرار داده تا اراده خویش را به طرف مقابلشان اعلام نمایند. به عبارتی هرکس می‌تواند قبل از اینکه دادخواست بدهد اظهارنامه‌ای به طرف مقابل ارسال کند و با دعوت به صلح و سازش یا دادن مهلتی به مخاطب جهت پرداخت دین، حق خودش را از او مطالبه کند. برای اینکار نیازی نیست حتما به دادگاه مراجعه کند و می‌تواند از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی و پر کردن فرم اظهارنامه، آن را برای مخاطب خود ارسال کند. ارسال اظهارنامه‌ی قضایی در برخی موارد الزامی است و در برخی موارد اختیاری است.
۲ـ دادخواست: شروع رسیدگی به دعاوی حقوقی با دادخواست صورت می‌گیرد. دادخواست باید به زبان فارسی و در فرم چاپی مخصوص باشد. دادگاه تنها به دادخواستی رسیدگی می‌کند که اشخاص ذینفع، وکیل، قائم مقام یا نماینده قانونی آن‌ها دادخواست را ارائه داده باشند و از لحاظ شکلی کامل و صحیح باشد، در غیر اینصورت دادخواست رد می‌شود.
۳ـ شکواییه: شروع رسیدگی به دعاوی کیفری با شک واییه است. شکواییه، یک برگه یا فرم مخصوص است که فرمت آن، از سوی قوه قضاییه تعیین گردیده و شاکی پرونده کیفری، موظف است تا با نوشتن متن شکایت نامه دعوا در آن و ارسال آن، برای طرح شکایت کیفری خود در مرجع صالح کیفری اقدام نماید. در شکواییه، اطلاعاتی شامل مشخصات شاکی، مشتکی عنه، عنوان جرم، زمان و محل وقوع جرم و شرح شکایت ذکر گردیده و از طریق دفتر خدمات قضایی، برای دادسرا یا دادگاه صلاحیت‌دار ارسال می‌گردد.
۴ـ خواهان: در لغت به معنای متقاضی و مدعی است و در حقوق به کسی گفته می‌شود که دعوای حقوقی را در دادگاه مطرح می‌کند.
۵ـ خوانده: کسی که توسط خواهان، دعوایی در محاکم دادگستری علیه او مطرح شده.
۶ـ شاکی: در لغت به معنای مدعی و متقاضی است اما در حقوق به معنای کسی که در دادگاه کیفری و دادسرا ادعایی را مطرح می‌کند.
۷ـ متشاکی: به فردی که شاکی علیه وی در دادگاه کیفری یا دادسرا طرح شکایت کرده، متشاکی یا مشتکی عنه گفته می‌شود.
