در‭ ‬حفظ‭ ‬نماد‭ ‬و‭ ‬هویت‭ ‬ایرانی‭ ‬بکوشیم

|

۰۲ فروردین ۱۴۰۲

|

۱۸:۲۵

زبان‭ ‬هر‭ ‬قوم‭ ‬و‭ ‬ملت‭ ‬دربردارنده‌ی‭ ‬گنجینه‌ی‭ ‬هویتی،‭ ‬فرهنگی،‭ ‬تاریخی،‭ ‬گفتمانی‭ ‬و‭ ‬تمدنی‭ ‬مردم‭ ‬هر‭ ‬سرزمین‭ ‬است؛‭ ‬عرصه‌ای‭ ‬که‭ ‬در‭ ‬گذشته‌ها‭ ‬ریشه‭ ‬دارد‭ ‬و‭ ‬زاینده‌ی‭ ‬آینده‭ ‬است؛ ‬اساسی‌ترین‭ ‬ماهیت‭ ‬پیوند‭ ‬مردم‭ ‬را‭ ‬که‭ ‬گفتار‭ ‬و‭ ‬نوشتار‭ ‬است‭ ‬صیقل‭ ‬می‌دهد‭ ‬و‭ ‬بار‭ ‬گران‌قدر‭ ‬معرفت‭ ‬و‭ ‬دانش‭ ‬را‭ ‬در‭ ‬پهنه‌ی‭ ‬نسل‌ها‭ ‬و‭ ‬اقلیم‌ها‭ ‬نقل‭ ‬می‌کند؛‭ ‬زیباییِ‭ ‬هنر‭ ‬را‭ ‬در‭ ‬چیدمان‭ ‬واژگان‭ ‬و‭ ‬آهنگ‭ ‬سخن‭ ‬متبلور‭ ‬می‌سازد‭ ‬و‭ ‬آداب‭ ‬و‭ ‬سنت‌ها‭ ‬و‭ ‬باورها‭ ‬و‭ ‬مناسک‭ ‬و‭ ‬شیوه‌ی‭ ‬زیست‭ ‬آدمیان‭ ‬را‭ ‬بازگو‭ ‬می‌کند‭.‬

این‭ ‬گستره‭ ‬پردامنه‭ ‬در‭ ‬سرزمین‭ ‬ما‭ ‬و‭ ‬برای‭ ‬ما‭ ‬با‭ ‬زبان‭ ‬فارسی‭ ‬معنا‭ ‬یافته‭ ‬است‭. ‬گنجینه‌ای‭ ‬بس‭ ‬گران‌قدر‭ ‬که‭ ‬در‭ ‬عین‭ ‬قدمت‭ ‬همچنان‭ ‬زاینده‭ ‬و‭ ‬پویا‭ ‬است‭ ‬و‭ ‬با‭ ‬وجود‭ ‬گذر‭ ‬از‭ ‬تلاطم‭ ‬رویدادها‭ ‬و‭ ‬تاخت‭ ‬و‭ ‬تازها‭ ‬با‭ ‬حفظ‭ ‬بسیاری‭ ‬از‭ ‬ریشه‌ها‭ ‬اصالت‭ ‬خود‭ ‬را‭ ‬پاس‭ ‬داشته‭ ‬است‭.‬ زبان‭ ‬فارسی‭ ‬چه‭ ‬در‭ ‬قالب‭ ‬فارسی‭ ‬باستان‭ ‬و‭ ‬کتیبه‭ ‬ها‭ ‬و‭ ‬سنگ‭ ‬نوشته‭ ‬های‭ ‬خطوط‭ ‬میخی‭ ‬و‭ ‬چه‭ ‬در‭ ‬قالب‭ ‬فارسی‭ ‬میانه‭ ‬و‭ ‬سنگ‭ ‬نوشته‭ ‬های‭ ‬خطوط‭ ‬پهلوی‭ ‬و‭ ‬چه‭ ‬در‭ ‬قالب‭ ‬فارسی‭ ‬دری‭ ‬و‭ ‬خط‭ ‬فارسی‭ ‬که‭ ‬دارای‭ ‬فرهنگ‭ ‬غنی‭ ‬و‭ ‬پربار‭ ‬ادبیات‭ ‬بعد‭ ‬از‭ ‬اسلام‭ ‬است،‭ ‬همه‭ ‬جا‭ ‬بهترین‭ ‬سرمایه‌ی‭ ‬ملی‭ ‬و‭ ‬هویّت‭ ‬ما‭ ‬ایرانیان‭ ‬است. ‬این‭ ‬امانت‭ ‬گرانبها‭ ‬میراثی‭ ‬است‭ ‬که‭ ‬سینه‭ ‬به‭ ‬سینه‭ ‬و‭ ‬نسل‭ ‬به‭ ‬نسل‭ ‬به‭ ‬دست‭ ‬ما‭ ‬رسیده‭ ‬است؛‭ ‬همین‭ ‬گوهر‭ ‬گرانسنگ‭ ‬است‭ ‬که‭ ‬فردوسی‭ ‬می‭ ‬گوید‭ ‬عجم‭ ‬را‭ ‬با‭ ‬آن‭ ‬بها‭ ‬داده‭ ‬و‭ ‬قدر‭ ‬و‭ ‬قیمت‭ ‬بخشیده‭ ‬است‭.‬

آثار‭ ‬ادبی‭ ‬منظوم‭ ‬و‭ ‬منثور‭ ‬پارسی‭ ‬از‭ ‬ارزشمندترین‭ ‬ذخایر‭ ‬و‭ ‬غنائم‭ ‬فرهنگی‭ ‬در‭ ‬حوزه‌ی‭ ‬تمدن‭ ‬ایران‭ ‬است‭. ‬زبان‭ ‬و‭ ‬ادبیاتی‭ ‬که‭ ‬فردوسی‭ ‬در‭ ‬توس،‭ ‬مولوی‭ ‬در‭ ‬قونیه،‭ ‬سعدی‭ ‬و‭ ‬حافظ‭ ‬در‭ ‬شیراز،‭ ‬خواجو‭ ‬در‭ ‬کرمان،‭ ‬قطران‭ ‬در‭ ‬تبریز،‭ ‬خاقانی‭ ‬در‭ ‬شروان‭ ‬،‭ ‬نظامی‭ ‬در‭ ‬گنجه،‭ ‬ناصر‭ ‬خسرو‭ ‬در‭ ‬یمگان،‭ ‬شهریار‭ ‬در‭ ‬تبریز‭ ‬و‭ ‬اقبال‭ ‬در‭ ‬لاهور‭ ‬با‭ ‬آن‭ ‬سخن‭ ‬گفته‌اند،‭ ‬میراث‭ ‬معنوی‭ ‬ماست‭  ‬و‭ ‬باید‭ ‬آن‭ ‬را‭ ‬صادقانه‭ ‬پاس‭ ‬بداریم‭. ‬همان‭ ‬‮«‬لفظ‭ ‬در‭ ‬دری‮»‬‭ ‬که‭ ‬ناصرخسرو‭ ‬آن‭ ‬را‭ ‬در‭ ‬‮«‬پای‭ ‬خوکان‮»‬‭ ‬نیفکند‭ ‬و‭ ‬همان‭ ‬‮«‬قند‭ ‬پارسی‮»‬‭ ‬که‭ ‬حافظ‭ ‬از‭ ‬شیراز‭ ‬به‭ ‬بنگاله‭ ‬فرستاد‭.‬

در‭ ‬سطح‭ ‬سیاسی‭ ‬و‭ ‬بین‭ ‬المللی‭ ‬هم‭  ‬این‭ ‬ادبیات‭ ‬ماست‭ ‬که‭ ‬هویت‭ ‬ما‭ ‬را‭ ‬به‭ ‬طور‭ ‬مستمر ‬محفوظ‭ ‬داشته‭ ‬است‭. ‬این‭ ‬شعر‭ ‬سعدی‭ ‬ست‭ ‬که‭ ‬بر‭ ‬سر‭ ‬در‭ ‬سازمان‭ ‬ملل‭ ‬نقش‭ ‬است‭. ‬اکثر‭ ‬افرادی‭ ‬که‭ ‬هر‭ ‬کدام‭ ‬در‭ ‬برهه‭ ‬ایی‭ ‬به‭ ‬طور‭ ‬رسمی‭ ‬و‭ ‬سیاسی‭ ‬بر‭ ‬ملت‭ ‬ایران‭ ‬حکومت‭ ‬کرده‭ ‬اند‭ ‬هیچ‭ ‬کدام‭ ‬در‭ ‬حافظه‌ی‭ ‬جمعی‭ ‬ملت‭ ‬ما‭ ‬به‭ ‬اندازه‌ای‭ ‬جا‭ ‬نیفتاده‭ ‬اند‭ ‬که‭ ‬موجب‭ ‬قوام‭ ‬هویت‭ ‬ما‭ ‬بشوند‭ ‬اما‭ ‬زبان‭ ‬و‭ ‬فرهنگ‭ ‬و‭ ‬هویت‭ ‬ما‭ ‬به‭ ‬یمن‭ ‬داشتن‭ ‬بزرگانی‭ ‬چون‭ ‬فردوسی،‭ ‬مولوی،‭ ‬سعدی،‭ ‬حافظ‭ ‬و‭ ‬خیام‭ ‬برقرار‭ ‬ماند‭.‬

پاسداشت‭ ‬زبان‭ ‬فارسی‭ ‬در‭ ‬این‭ ‬عرصه‭ ‬پرگستره‭ ‬وظیفه‌ی‭ ‬همه‭ ‬نهادهای‭ ‬مربوط‭ ‬فرهنگی‭ ‬و‭ ‬زبانی‭ ‬و‭ ‬رسانه‌ای‭ ‬و‭ ‬حقوقی‭ ‬است‭. ‬امروز‭ ‬در‭ ‬فضاهای‭ ‬مجازی‭ ‬بیشتر‭ ‬از‭ ‬همه‭ ‬جا‭ ‬شاهد‭ ‬آشفتگی‭ ‬زبانی‭ ‬و‭ ‬غلط‌ های‭ ‬املایی‭ ‬و‭ ‬زبای‭ ‬هستیم‭ ‬که‭ ‬زبان‭ ‬فارسی‭ ‬را‭ ‬تهدید‭ ‬می‌کنند. ‬درست‭ ‬خواندن،‭ ‬درست‭ ‬نوشتن‭ ‬و‭ ‬پاسداشت‭ ‬زبان‭ ‬فارسی‭ ‬هیچ‭ ‬گونه‭ ‬مغایرتی‭ ‬با‭ ‬پویایی‭ ‬و‭ ‬سادگی‭ ‬زبان‭ ‬ندارد‭.‬

روز‭ ‬پاسداشت‭ ‬زبان‭ ‬فارسی‭ ‬که‭ ‬با‭ ‬خوش‌ذوقی ‬با‭ ‬روز‭ ‬بزرگداشت‭ ‬بزرگمرد‭ ‬زبان‭ ‬فارسی؛‭ ‬فردوسی‭ ‬ارجمند‭ ‬همراه‭ ‬شده‭ ‬است‭ ‬برای‭ ‬همه‌ی‭ ‬ما‭ ‬فارسی‌زبانان‭ ‬و‭ ‬ایرانیان‭ ‬نمادی‭ ‬مهم‭ ‬از‭ ‬توجه‭ ‬به‭ ‬سرمایه‭ ‬پرارج‭ ‬تاریخی‭ ‬و‭ ‬فرهنگی‌مان‭ ‬است‭. ‬این‭ ‬یادمان‭ ‬را‭ ‬گرامی‭ ‬می‌داریم‭ ‬و‭ ‬با‭ ‬شادروان‭ ‬محمدتقی‭ ‬بهار‭ ‬زمزمه‭ ‬می‌کنیم‭:‬

هر‭ ‬کجا‭ ‬گیرم‭ ‬قلم‭ ‬در‭ ‬دست‭ ‬و‭ ‬بگشایم‭ ‬زبان

چون‭ ‬سخن‭ ‬گیرند‭ ‬دانایان‭ ‬ز‭ ‬یکدیگر‭ ‬مرا

تا‭ ‬زبان‭ ‬پارسی‭ ‬زنده‭ ‬است،‭ ‬من‭ ‬هم‭ ‬زنده‌ام

ور‭ ‬به‭ ‬خنجر‭ ‬حاسد‭ ‬دون‭ ‬بر‭ ‬درد‭ ‬حنجر‭ ‬مرا

کسی‭ ‬که‭ ‬تاریخ‭ ‬ایران‭ ‬را‭ ‬می‭ ‬شناسد‭ ‬و‭ ‬هویت‭ ‬ایرانی‭ ‬را‭ ‬ارج‭ ‬می‭ ‬نهد،‭ ‬نیک‭ ‬می‌داند‭ ‬که‭ ‬پاسداری‭ ‬از‭ ‬فرهنگ‭ ‬ملی،‭ ‬زبان‭ ‬و‭ ‬ادبیات‭ ‬پارسی‭ ‬و‭ ‬تقویت‭ ‬هویت‭ ‬ایرانی‭ ‬بیش‭ ‬از‭ ‬مسائل‭ ‬دیگر‭ ‬باعث‭ ‬رشد‭ ‬آگاهی‭ ‬فرهنگی‭ ‬و‭ ‬ملی،‭ ‬زمینه‭ ‬ساز‭ ‬همه‭ ‬ی‭ ‬جهش‭ ‬های‭ ‬مثبت‭ ‬سیاسی‭ ‬و‭ ‬اجتماعی‭ ‬خواهد‭ ‬شد‭.‬