عکاسان صحنه‌سازان بی‌صحنه هستند
عکاسی یکی از هنرهای محبوب بین افراد جامعه بشمار می‌آید؛ وجود دو مناسبت روز جهانی عکاسی و روز خبرنگار در مرداد نشریه زن و اجتماع را بر آن داشت تا پای صحبت یکی از بانوان عکاس کرمانی بنشیند.
ساره تجلی یکی از بانوان فعال در عرصه عکاسی خبری است که به گواه بسیاری از همکارانش سالیان طولانی در این حوزه فعال بوده و حتی بارها در هنگام عکاسی و در جریان تهیه مستندات خبر، صدمه دیده است.
او که بیش از یک دهه در این عرصه فعالیت داشته از چالش‌های یک بانوی عکاس خبری میگوید.
لطفا خودتان رامعرفی کنید
ساره تجلی هستم دارای مدرک کارشناسی ارشد از رشته معماری، ساکن کرمان و دوازده سال است که به عنوان عکاس خبری مشغول به کار هستم.
چطور وارد حیطه عکاسی شدید؟
از بچگی به هنر علاقه‌مند بودم و قبل از عکاسی به تدریس نقاشی و سفالگری مشغول بودم. مدتی با روزنامه همشهری به عنوان خبرنگار همکاری میکردم و همانجا متوجه شدم که عکس بسیار تاثیرگذارتر از متن عمل میکند؛ در نتیجه عکاسی را به عنوان شغل انتخاب کردم.
چه چیزی در عکاسی خبری شما را جذب کرد؟
معتقد هستم هرکسی یک مسئولیت اجتماعی دارد که باید آنرا انجام دهد و از آنجایی که عکس بسیار تاثیرگذار است، معتقدم یک عکس از هزاران کلمه گویاتر است و با دیدن عکس حس آن نیز به مخاطب منتقل میشود.
آیا به عکاسی و هنر میتوان به عنوان شغل نگاه کرد؟
خیر چون تجهیزات عکاسی بسیار گران قیمت هستند از طرفی شما برای ثبت یک عکس خوب نیازمند تجهزات جانبی هستید مثلا برای عکس خبری شما امکان دسترسی به سوژه در فاصله مناسب را ندارید پس ناگزیر از استفاده از لنز مناسب هستید.
بعد از عکاسی وارد مرحله ویرایش تصویر میشوید که برای آن نیز نیازمند سیستم متناسب با این کار هستید اما معمولا هزینه‌ای که پرداخت میشود متناسب با هزینه های نگهداری و خرید تجهیزات نیست.
به عنوان یک عکاس خبری با چه چالش هایی روبرو هستید؟
در تهیه گزارش متاسفانه جایگاه مناسبی برای عکاسی در اختیارمان قرار نمیدهند و حتی بارها عنوان شده که یک نفر عکس بگیرد و عکس را در اختیار دیگران قرار دهد. بسیار پیش آمده که اجازه نزدیک شدن به سوژه به عکاس داده نمیشود، یا در مورادی مثل همین سیل اخیر به عکاسان اجازه ورود به منطقه داده نشد و تنها برای تعدادی خبرنگار مجوز ورود به منطقه صادر شد. سختگیری ها در مواردی برای خانم ها بیشتر هم میشود. کار خبری کار بسیار فرسایشی است. شما در این کار از یک طرف با مدیرمسئول طرف هستید از طرفی باید از فیلتر ماموران حفاظتی اشخاص عبور کنید و از سویی چشم و گوش مردم هستید. هرکدام از این موارد ملزم رعایت کردن قوانین خاص خود است. از سویی حوزه اجتماعی نیز متاسفانه در اکثر موارد با اتفاق تلخ همراه است. فعالیت در این حوزه علاوه بر تحت ثاثیر قرار دادن روحیه ام در مواردی صدمات جسمی نیز برایم به همراه داشته است. عکاسی یعنی به تصویر کشیدن موضوعات جاری در جامعه اما گاهی آنچه در بطن جامعه رخ میدهد بسیار دردناک و متاثر کننده است.
از صدماتی که هنگام کار برایتان رخ داده است برایمان تعریف کنید
چندین سال پیش درجریان تهیه یک گزارش دچار سانحه شدم و سرم به میله برخورد کرد ؛ به تشخیص پزشکان در ناحیه چشم دچار لخته خون شده بودم مدت ها تحت درمان بودم و تمام هزینه های درمانی را خودم متقبل شدم.
بعد از آن نیز در جریان تهیه یک گزارش در میدان مشتاق مورد حمله با صلاح سرد قرار گرفتم.
برایمان از چالش های یک خانم عکاس بگویید
به طور کلی انجام کار خبری با چالش همراه است و وقتی خانم باشی شرایط کمی سختر است. مثلا گاهی برای ثبت یک عکس نیازمند قرارگرفتن در موقعیت خاص مثل قرار گرفتن در ارتفاع هستید. به طور کلی عکاس خبری بودن کار آسانی نیست.
خوب به یاد دارم دوازده سال پیش که وارد این شغل شدم چندین خانم بودیم اما هرچه جلوتر رفتیم و چالش های پیش رو بیشتر شد از تعدادمان کاسته شد حال حاضر تعدادمان خیلی کمتر شده است البته باید گفت تعدادی از آقایون نیز از ادامه این کار صرف‌نظر کرده‌اند.
آیا خود را فرد تاثیر گذار در حوزه عکاسی خبری میدانید؟
خوب به یاد دارم سال 94 یک گزارش تصویری از کودکان پروانه ای شهرستان رودبارجنوب تهیه کردم بعد از مدتی از خارج از کشور با من تماس گرفته شد و چون این بیماری نیازمند نوع خاصی از پانسمان است که در ایران به راحتی یافت نمیشود، توانستیم بخشی از پانسمان مورد نیاز این کودکان را برایشان تهیه کنیم. از اینکه عکس های من این اتفاق را رقم زد و تاثیر گذار بود بسیار خوشحال شدم. عکاسان در حقیقت صحنه‌سازان بی صحنه هستند. در حوزه اجتماعی زیبایی یا نا زیبایی این صحنه در اختیار عکاس نیست.
سخن پایانی
جا دارد همینجا اول از همه از خانواده عزیزم که در تمام این سالها کنار من، پا به پا در تمامی مشکلات و سختی ها در کنارم بودنند تشکر کنم همچنین تشکر ویژه ای از استاد و همکار محترم جناب آقای ابوذر احمدی‌زاده دارم.
