بهترین زمان تعویض گلدان اوایل بهار تا اوایل تابستان میباشد. با توجه به نزدیک بودن فصل بهار در این یادداشت شما را با فرایند اصولی تعویض گلدانها آشنا خواهیم کرد. به طور کلی تعویض گلدان زمانی ضروری است که گلدان با توجه به رشد گیاه دیگر فضای کافی برای رشد ریشه را نداشته باشد. یکی از نشانه های تعویض گلدان هنگامی است که ریشهها از ته گلدان خارج شده باشند.
گیاه را از گلدان فعلی خود خارج کنید
گلدان خود را به پهلو بچرخانید و آن را به آرامی توسط ساقهها یا برگها نگه دارید و به کف گلدان به آرامی ضربه بزنید تا گیاه بیرون بیاید، شاید لازم باشد با چند کشش ملایم به پایه ساقهها کمی به آن کمک کنید.
ریشههای گیاه را به آرامی با دستان خود کمی تکان داده
ریشهها را به آرامی با دستان خود از هم کمی باز کنید، میتوانید ریشههای نخ مانندی که خیلی بلند هستند را کوتاه کنید. در این مرحله میتوانید ریشههای گیاه را به دقت بررسی کنید اگر ریشه سیاه است یا بو می دهد، گیاه شما ممکن است نوعی بیماری قارچی داشته باشد ممکن است نتوانید این گیاه را حفظ کنید.
گلدان قدیمی را تعویض یا ضدعفونی کنید
میتوانیم از گلدانهای قدیمی که در حیاط یا گاراژ هستند برای تعویض گلدانها استفاده کنیم و حتی میتوان از همان گلدان برای کاشت دوباره گیاه استفاده کرد به شرطی که اندازه گیاه (حجم ریشهها) نسبت به سایز گلدان بزرگتر نباشد. نکته مهم، تمیز و ضدعفونی کردن گلدانها یک مرحله ضروری از آماده سازی تعویض گلدان است. با انجام اینکار اطمینان حاصل میکنید که هرگونه بیماری مشکلسازی مانند میکروارگانیسمهای بیماریزا که در کمین گیاهان شما باشد را از بین میبرید. ضدعفونی کردن گلدانها یک مرحله نسبتا ساده است. گلدانهای خود را در محلولی که حاوی یک قسمت سفید کننده به 9 قسمت آب است، به مدت 10 دقیقه خیس کنید سپس آنها را در محلول مایع ظرفشویی و آب فرو کنید. برای پاک کردن رسوبات معدنی )نمک معدنی (به خصوص در گلدانهای سفالی از برس سیمی استفاده کنید و بعد گلدان را شسته و در آخر گلدان سفالی را در آب خیس کرده تا برای استفاده آماده شود، زیرا گلدانهای سفالی بسیار متخلخل است به این معنی که آب را به راحتی جذب میکند.
خاک مناسب و بستر سازی مناسب را در گلدان جدید ایجاد کنید
اطمینان حاصل کنید که گلدان شما زهکشی مناسبی دارد تا آب اضافی تخلیه شود تا باعث پوسیدگی ریشه نشود. برای زهکشی در کف گلدان از سنگ ریزه استفاده کنید و بعد چند تکه ذغال اضافه کنید، ذغال برای ضدعفونی کردن و هم برای حفظ رطوبت گلدان مناسب است. از ترکیب خاک برگ، ماسه بادی، خاک باغچه و ورمی کمپوست یا کود دامی پوسیده شده و یا از ترکیب پرلایت، ورمی کمپوست یا کود دامی ( 5 تا 35 درصد)، ماسه بادی و خاک باغچه استفاده کنید. یکی از این دو ترکیب خاک استفاده کنید تا مواد مغذی به گیاه رسیده و رشد کند.
گیاه خود را اضافه کنید.
در گلدان جدید چند سانت خاک بریزید شما به یک پایه خاک در زیر گیاه نیاز دارید تا ریشهها مواد مغذی برای رشد داشته باشند و مطمئن شوید که گیاه در وسط گلدان قرار دارد سپس مخلوط خاک بیشتری را اضافه کنید تا گیاه در گلدان محکم شود .
آبیاری کنید
از خاک و گلدان خود لذت ببرید و به خوبی آبیاری کنید و توجه کنید که گیاهی که تازه کاشته شده است نیازی به کود ندارد چون خاک تازه، مواد مغذی دارد اما به دلیل تنشی که ممکن است به گیاه وارد شود استفاده از هورمون ضد تنش هیومیک اسید توصیه میشود .البته توجه کنید که همه گلدانها نیاز به تعویض گلدان ندارند.