نمایش مجازی
دروغ واقعی
محیا احمدی
با توسعه تکنولوژی و رشد ارتباطات، فضای مجازی به عنوان حقیقتی غیر قابل انکار با زندگی ما در آمیخته است و میلیون‌ها انسان در سراسر جهان از فضای مجازی استفاده می‌کنند، به رغم انتقادات تند و غیرمنصفانه برخی سنت‌گرایان به فضای مجازی باید گفت این پدیده مزایای بیشماری دارد که نبود آن زندگی در جهان کنونی را دشوار می‌نمود . فضای مجازی به سبب از بین بردن بعد مسافت، عدم نیاز به تحرک و در دسترس بودن همیشگی آن امکانات جدیدی را در اختیار افراد قرار می دهد تا در کوتاه ترین زمان به خواسته های خود اعم از آموزش،اطلاعات،ارتباطات اجتماعی،معاملات و تجارت و…. برسند.
اما این فضا در کنار مزیتها دارای آسیبها و جنبه های منفی بسیاری است که زندگی بشر را تحت شعاع قرار داده است. هدف اصلی این مقاله بررسی آن دسته از آسیب ها و جنبه های منفی استفاده از این فضا است که ارتباطات خانوادگی و اجتماعی را تحت تاثیر قرار می‌دهد،ابزارهای ارتباطی اگر چه انسان ها را وارد فضای اجتماعی بزرگتری در محیط مجازی می کند و ارتباطات آنها را توسعه می دهد، اما در عمل و در زندگی واقعی، تنها ره آورد آن تنهایی است در واقع مانند هر پدیده نوظهور دیگری که پیش از زمینه سازی فرهنگی در دسترس مردم قرار گرفته است. استفاده غیر اصولی افراد جامعه از این تکنولوژی زندگی و ارتباطات واقعی بسیاری را به مخاطره انداخته است به عنوان مثال بسیاری از افراد آن چنان در نمایش مجازی زندگی خود غرق شده اند که فراموش کرده اند .
فضای مجازی ابزاری جهت بهبود زندگی آنها است می توان گفت زندگی و علایق ما، آگاهانه و غیر آگاهانه، در اغلب موارد برای دیگران و نشان دادن به دیگران و یا به خاطر دیگران و تحت تاثیر دیگران است. در حالیکه، رد پای علایق و سبک زندگی و طرز تفکر شخصی خودمان خیلی کم در زندگی دیده می شود
. به نظر می رسد که این مساله دلایل زیادی دارد اما بیش از هر چیز رسانه ها به این مساله دامن می زنند و باعث شده اند تا زوایای شخصی زندگی ما نیز از گزند نفوذ دیگران مصون نماند و هر روز محدوده شخصی و دلخواه آنها محدود و محدودتر شود. به عنوان مثال در سالهای اخیر کمتر می‌بینیم که افراد در کنسرت های موسیقی،مسافرتها،مراسم گوناگون فردی و اجتماعی و…به دنبال لذت بردن باشد بلکه تنها به دنبال ثبت لحظات جهت اشتراک گذاری در فضای مجازی می‌باشد. یا در فضای خانواده علی رغم ضربه های عمیق زندگی مجازی به ارتباط زوجین و ارتباط والد فرزند شاهد نمایش اغراق‌آمیز توجه و محبت های بعضا ساختگی هستیم به عنوان مثال در مناسبت هایی نظیر روز مادر و پدر در همین مقطع زمانی پیام ها و پست های بیشماری در فضای مجازی مبنی بر تبریک و پاسداشت مقام آنها منتشر شده است اما در فضای واقعی کمتر شاهد این گونه ابراز محبت ها می‌باشیم و در رابطه با ارتباط والد و فرزند نااگاهی بسیاری از والدین موجب آسیب های جدی به فرزندان آنها شده است به عنوان مثال نمایش خصوصی ترین وجوه زندگی کودک در فضای مجازی از سوی والدین و استفاده لجام گسیخته کودکان و نوجوانان از فضای مجازی و عدم نظارت والدین اثرات مادام‌العمری بر تربیت و عزت نفس کودکان خواهد داشت .
باری برای کاهش آسیب های ناشی از فضای مجازی میتوان موارد از این دست را مد نظر قرار داد: استفاده از ظرفیت های رسانه های دیداری ، شنیداری و نوشتاری برای نهادینه شدن فرهنگ سایبری ، برگزاری جلسات آموزشی از سوی مراکز فرهنگی به منظور آموزش و اطلاع رسانی به والدین در مورد فناوری های جدید به ویژه اینترنت و شبکه های اجتماعی مجازی نام برد.
برگزاری کلاس های آموزشی در مدارس جهت آگاهی دادن به نوجوانان و جوانان در مورد مزایا و معایب فناوری های جدید و نحوه استفاده صحیح از آن ها ، تشویق به شرکت در فعالیت های اجتماعی و تقویت این گونه رفتار ها توسط والدین ، وضع قوانین سخت گیرانه در جهت برخورد با مجرمان جرایم اینترنتی و اجرایی کردن این قوانین از دیگر راهکارهای پیشنهادی کارشناسان فعال در این حوزه می‌باشد.