رفع مشکلات رفتاری کودکان با قصه درمانی
امـروزه قصـه گویـی بـرای آمـوزش و شناسـاندن حقیقـت، شـیوه هـای درسـت زندگـی، اخلاقیـات و روش هـای دسـتیابی بـه کمـال و موفقیـت در کـودکان مـورد توجـه بسـیاری از روانشناسـان و متخصصـان تعلیـم و تربیـت قـرار گرفته اسـت. هـر چند دیر زمانی اسـت کـه از قصه به عنـوان ابزار آمـوزش مفاهیم اسـتفاده می شـود ولی امـروزه از قصـه گویـی بـه عنوان شـیوه ای بـرای روان درمانـی و رفـع برخـی از اختلالات رفتـاری کـودکان نیـز بهـره مـی بریم.
کارشناسـان مسـائل کودک و مشـاوره، معتقدنـد که بیشـتر قصه هـای کودکان دربـاره انسـانها، جانـوران، موجـودات خیالـی و اشـیایی از قبیل سـاعت، قطار و گلدان هاسـت کـه دارای شـخصیت، بـاور، فکـر، احسـاس و رفتـار اسـت. قصـه هـا بـه مـا مـی گوینـد در ایـن جهـان چگونـه باشـیم و ایـن فرصـت را مـی دهـد تا دیـدگاه خـود را نسـبت به واقعیـت تغییـر دهیـم، به عبـارت دیگر قصـه هـا بیانگـر باورهـای افـراد در باره ی خودشـان اسـت .
هنگامـی کـه یـک قصـه گفتـه میشـود، موضـوع شـکل میگیـرد، در تخیـل کـودک بـا قصـه ارتبـاط هیجانـی برقـرار مـی شـود و شـخصیتها و اشـیای قصـه بـا افـکار و هیجانهـا و رفتارهـای خـاص وی منطبـق مـی شـوند. بـه نظـر “رودلـف اشـتاینر” مؤسـس مـدارس والـدورف؛ کـودکان دو سـاله خیلـی زود بـه شـنیدن داسـتان یـا شـعرهای کودکانـه عالقـه نشـان میدهنـد .داسـتانهای مخصـوص کـودکان نوپـا نبایـد طولانی یـا پیچیده باشـند.
امـا بچه هـای پیـش دبسـتانی عاشـق حـرکات بیانـی بـا دسـت، تغییر حالـت و احسـاس با صـورت و صداهای زمینـه و جلوه هـای صوتـی هسـتند. بـرای ایـن کـه شـخصیتها و حـوادث را بـرای بچه هـا زنـده کنیـد می توانیـد از ایـن عناصـر اسـتفاده کنیـد. بـه یـاد داشـته باشـید کـه ایـن عناصـر را در یک داسـتان همیشـه مثل هم اسـتفاده کنیـد تـا بچه هـا آنهـا را یـاد بگیرند و بـه خاطـر بیاورنـد.
تطابـق یابـی، عنصر مهمـی در قصـه گویـی اسـت کـه بـه قصه هـا نیـروی نفـوذ و تأثیر می بخشـد. تطابـق یابـی، یـک فرآینـد ذهنـی ناخـودآگاه اسـت. داسـتان پـردازی و قصه گویـی برای کودک و حتی توسـط خـود کـودک یکـی از بهتریـن ابزارهای برطـرف کـردن تـرس هـای کـودکان اسـت. مثلا بیـان قصـه هایـی در مورد یـک شـخصیت داسـتانی کـه چگونـه از تاریکـی نترسـیده و بـر مشـکلش فائـق آمـده، باعـث مـی شـود کـودک بـا همانندسـازی بـا شـخصیت داسـتان ضمـن لذت بـردن از این شـبیه سـازی ذهنـی ترس را از خـودش دور کند و به طـور ناخـودآگاه در یک فضـای درمانی غیرمسـتقیم، مشـکلش حـل شـود.
در مجمـوع مـی تـوان گفـت قصـه درمانـی مـی توانـد شـیوه موثـری برای درمـان بسـیاری از اختلالات رفتـاری کـودکان باشـد اما مـوردی کـه نباید از آن چشـم پوشـی کـرد انتخاب داسـتان مناسـب اسـت کـه بهتـر اسـت در مورد مشـکلات رفتـاری خـاص و انتخـاب داسـتان بـا متخصصـان روانشناسـی کـودک مشـورت کـرد.