زنان می توانند
حضـور زنـان در مشـاغل سـخت، آن هم پا بـه پـای مـردان، همـواره مسـئله ای قابـل طـرح و بحـث بـوده و هسـت. بسـیارند کسـانی کـه معتقدنـد زن هـا قابلیـت و توانایـی انجـام هـر کاری را دارنـد و چـون دارنـد مـی بایسـت وارد آن کار شـده و بـه قـول معـروف از مـردان کـم نیاورنـد!
مـی شـود حـدس زد ایـن مسـئله از کجـا آب مـی خـورد! در غـرب و در بسـیاری از مشـاغل، زنـان دوشـادوش مردان بـه ایفای نقـش مـی پردازنـد و اصلا چیـزی بـه نام شـغل زنانـه و مردانـه وجـود نـدارد.
از آنجـا کـه مـا هـم نبایـد از دنیـا عقـب بمانیـم، در کشـور خودمـان در سـال هـای اخیـر، برخـی مشـاغل بـه تسـخیر خانم ها در آمـده اسـت از راننـده کامیـون ترانزیت گرفتـه تـا قصابـی و کارواشـی و رانندگـی اتوبـوس بـی آر تـی. مشـاغلی کـه علاوه بـر سـخت بودنشـان، لـزوم چندانـی بـرای حضور یـک زن در آن هـا حس نمی شـود و صرفا بـه خاطر اثبات همـان مفهـوم «مـا هم مـی توانیم» شـکل گرفتـه و ایجاد شـده اسـت.
امـا ایـن کـه در برخـی مشـاغل زن هـا بایـد ورود کننـد یـا نه هنـوز اختلاف نظر وجـود دارد. یکـی از این مشـاغل سـخت و خطرناک، آتش نشـانی اسـت.
گفـت و گویی کردیـم بـا یکـی از همیـن زنانی که سـعی مـی کنـد فعـل توانسـتن را بـه خوبـی ادا نمایـد. “ربابـه قائـم پنـاه” یکـی از سـه زن آتـش نشـان اسـتان کرمان اسـت کـه “زن و اجتمـاع” لحظاتـی را بـا وی بـه گـپ و گفتی صمیمانه نشسـته اسـت. بـا ما همراه باشید.
● خانـم قائـم پنـاه به عنـوان سـوال اول؛ چـرا شـغل آتش نشـانی؟!
زمانـی کـه از کنـار حادثـه ای می گذشـتم دوسـت داشـتم بـه هـم نوعان خـود کمک کنـم. چـون زمـان طلایـی نجات انسـان ها در هنـگام حـوادث بسـیار محـدود اسـت و زمانـی کـه مـی دیـدم بـه دلیـل مسـائل شـرعی در زمـان حـوادث مـردان نمـی تواننـد در مواقـع خـاص کمـک نماینـد به ایـن فکـر افتـادم تـا بتوانـم بـه نوعـی بـه مـردم شـهر خـود کمـک نمایـم .
آگهـی اسـتخدام سـازمان آتـش نشـانی را در سـال 1384 دیـدم و ثبـت نـام کـردم و پـس از آزمون ورودی در مهرمـاه 1385 به اسـتخدام ایـن سـازمان در آمـدم.
● بـه نظر شـما حضـور بانوان در مشـاغل سـخت و حسـاس چـه پیامی برای سـایر جامعـه می تواند داشـته باشـد؟
از ائمـه معصومیـن روایـت داریـم که هرچه کاری سـخت تـر باشـد ثـواب آن نیـز نـزد خداوند بیشـتر اسـت. من به کار عشـق می ورزم و هیـچ سـختی در آن احسـاس نمـی کنم .
● لازمـه اینکـه یـک زن بـه شـغل آتـش نشـانی روی بیـاورد انگیزه و علاقه اسـت. چگونه عشـق و علاقه این چنینی در جامعه زنـان کـه اغلـب بـه خانـه داری مشـغول بـوده انـد بوجـود آید کـه احسـاس کنند مـی توانند در اینگونه مشـاغل سـخت نیز پـا به پـای مـردان حرکـت کنند؟
فکـر می کنـم تحصیلات عالیـه آکادمیک بهتریـن راهنمـای بشـر به سـوی مشـاغلی اسـت کـه مربوط بـه تحصیلات آن ها می شـود و ایـن علاقـه مندی خـود به خـود از دروس دانشـگاهی بـه وجود می آیـد و نیاز مبـرم زنـان در جامعـه اسلامی بـه کمـک رسـانی بـه دیگر زنـان جامعه اهمیـت پیدا مـی کند.
● رابطـه مـردم وقتی که شـما را به عنوان یک آتـش نشـان در صحنه وقـوع حادثه مـی بینند چگونه اسـت؟
بـه عملیـات هایـی کـه بـه مـا نیاز اسـت و مـا مراجعـه مـی کنیـم اغلـب بـا تمسـخر شـهروندان روبـرو مـی شـویم امـا مـا کار خـود را انجـام مـی دهیـم. بـه واقـع آن ها بـاور نمـی کنند.
حتی در گاهـی موارد خود آنهـا نیز سـعی مـی کنند با پراکنـده کردن ازدحـام جمعیـت به کمـک ما بیاینـد. فکر مـی کنـم مـن و دو خانـم دیگـر کـه آتش نشان در شـهر کرمـان هسـتیم تقریبـا به اصطلاح جـا افتاده ایـم و مردم مـا را قبول کـرده اند.
● چـه بازخـوردی از همـکاران، مـردم و مسـوولین نسـبت به اینکـه در این حرفه مشـغول به فعالیت هسـتید دریافت کرده ا ید ؟
من و دیگر همکاران زن در سـازمان مدیون همـکاران سـازمان آتـش نشـانی و خدمات ایمنـی هسـتیم و از همـان روز اول انـواع آمـوزش هـای عملیاتـی در خصـوص اطفاء و امـداد و نجـات را از آن هـا فـرا گرفتیـم.
● سـختی هـای یـک زن آتـش نشـان چیسـت ؟ سـنگینی وسـایل آتـش نشـانی از قبیـل کپسـول هـای اکسـیژن، AFT و خامـوش کننـده هـای دسـتی سـنگین برایمـان سـخت اسـت امـا بعضـی اوقـات تمسـخر برخـی از شـهروندان از حد خـود می گذرد و تحمـل ایـن مـورد از همـه چیز سـنگین تر اسـت.
● زنـان بسـیاری در جامعـه مـا بـه انجام مشـاغل بسـیار سـخت و حسـاس مـی پردازنـد. آیـا بـه برابری جنسـیتی معتقد هسـتید؟ منظور این اسـت که زنـان پا به پـای مـردان در حال فعالیت هسـتند و در حـق و حقـوق بایـد برابر باشـند و تبعیض هـا (اگـر وجود داشـته باشـند) برداشـته شو د ؟
مـن معتقدم هر کس را برای کاری سـاخته انـد. فـرض کنیـد پرسـتاران زن در جامعـه نباشـند و یا دبسـتان هایمـان را ا ز معلمان زن کـه بـه واقـع مـادران جامعـه هسـتند ِ خالـی کنیـم .
در همیـن شـغل مـا اگـر به عنـوان مثال خانمـی در حمام دچار گازگرفتگـی شـده باشـد چگونـه همـکاران ِ مـرد مـا در آن لحظـه هـای عملیـات در حضـور ازدحـام جمعیـت و خانـواده فـرد مصـدوم مـی تواننـد امدادرسـانی را انجـام دهند؟!
● آیـا در جامعـه کنونـی تبعیضـی بیـن جنـس مـرد و زن از لحـاظ شـغلی وجـود دارد؟
اگـر وجود دارد چگونه مـی توان در ایـن خصـوص فرهنـگ سـازی کرد؟ تبعیـض در همـه جوامع اسـت ولی اسلام نـه تنهـا محدودیتـی بـرای زن بوجـود نیـاورده اسـت بلکـه کمـک کـرده شـان و منزلـت زن در جامعـه حفـظ گـردد.
● بـه نظر شـما زنـان چگونـه مـی توانند خـود را بـاور کـرده و بـه توانمنـد شـدن بر سند ؟
وقتـی زن در جامعـه پویـا، سـرزنده و فعال باشـد و وظایـف خـود را در کوچکتریـن واحـد یـک جامعه یعنـی خانواده بـه خوبی ِ انجـام دهـد بـه طبـع مـردان جامعـه هـم فعـال تـر خواهند بـود. مـردان و زنـان باید دوشـادوش همدیگـر کار کننـد تـا بتواننـد کشـور عزیزمـان را آزاد و سـرزنده ببینیـم.
● در اینکـه زنـان مـی توانـد دوشـادوش مـردان به انجـام انـواع مشـاغل بپردازند شـکی نیسـت. زمینه سـاز فعالیـت زنان از سـوی هـم خانـواده، هـم جامعـه، هـم مسـوولین و هـم خـود زنان چه مـی تواند با شد ؟
ارتقـای سـطح توانمنـدی بانـوان بویـژه متناسـب بـا شـغلی کـه قـرار اسـت در آن فعالیـت نمایـد از جملـه مهمتریـن عوامـل زمینـه سـاز فعالیت زنـان خواهد بـود. البته نوع شـغل و دیدگاههـای اجتماعی در مورد آن نیـز بسـیار تاثیرگـذار خواهـد بود.
● خاطـره ای از زمـان فعالیـت خـود بـه عنـوان یـک زن آتـش نشـان بفرماییـد؟
سـال گذشـته در اوایـل پاییز بودیـم کـه از طریـق مرکـز پیام به ما (سـه نفـر خانـم آتش نشان) کـه شـیفت بودیم اطلاع دادنـد کـه منزلـی مسـکونی دچـار حادثـه شـده اسـت.
پـس از مراجعـت بـه محـل و بعـد از اطفاء حریـق در یکی از اتاق هـا بـا خانـم سـالخورده ای کـه بـه تنهایی در آن منـزل بـود روبـرو شـدیم. بـا کمـک همکارانم و گذاشـتن ماسـک اکسـیژن او را بـه محـل امـن آوردیـم و شـروع بـه احیای قلبـی و تنفسـی ایشـان تـا آمـدن اورژانس کردیم و خوشـبختانه در لحظات آخر موفق به بازگشـت ایشـان بـه زندگی شـدیم.
● توصیـه شـما به زنانـی که مـی خواهند پـا ر ایـن عرصه بگذارند چیسـت؟
اگـر خانمـی بخواهـد وارد این عرصه شـود مـی توانـد؛ و هیـچ مانعـی بـر سـر راهـش نیسـت فقـط بایـد عشـق بـه ایـن کار کـه همانـا عشـق بـه کمک بـه همنوعان اسـت را داشـته باشـد.
شـاید اوایـل نتـوان جایـی مشـغول به کار شـد ولی می تـوان از طریق آتش نشـان داوطلب شـروع کرد. مـا در هر سـال 4 دوره برگـزار مـی کنیـم کـه خانـم های بسـیاری ایـن آموزش هـا را می بینند و مـا نیـز از برخـی از این افراد کـه فعال تر و مسـتعد تر می باشـند اسـتفاده می کنیم.