در طول تاریخ چه بسیار بوده اند زنانی که با دلیری، بی باکی، هوش و ذکاوت خود به عنوان یک جنگجو همانند مردان و چه بسا بیشتر از مردان همتای خود در پیروزی در نبردها نقش داشته اند.«بانو خرمدین» همسر «بابک خرمدین» دوشادوش همسرش به مدت 23 سال در برابر خلیفه عباسی جنگید.
از مهارت بانو خرمدین در تیراندازی با کمان آنگونه که روایت کرده اند هیچ یک از تیرهایش به خطا نرفته اند و همگی به هدف اصابت کرده اند. آن ها در کنار هم چنان دربرابر حمله اعراب مقاومت می کردند که در هیچ نبردی شکست نخوردند و در نهایت هم به دلیل خیانت یکی از افسران شان تحویل خلیفه عباسی شدند.
دلیل پیروزی «خشاریارشاه» بر یونانیان نقشه ای بود که بانو «آرتمیس» با ذکاوت خود طراحی کرده بود. بانو«سورا پارت» که از او به عنوان نابغه نظامی جنگ های اشکانیان با رومیان یاد می کنند و دست راست پدر بوده است تا جایی که در این راه جانش را از دست می دهد و یا بانو«گردآفرید» که در مرز ایران با سهراب به نبرد می پردازد تا از ورود او به ایران جلوگیری کند.
از این دست بانوان شجاع و باهوش در تاریخ ایران بسیار بوده اند؛ چنان که در امتداد راه آن شیرزنان، بانوان موثر در طول هشت سال جنگ تحمیلی ایران و عراق برای هیچ کس ناشناخته نیستند.
زنانی که با حضور خود در خط مقدم به عنوان امدادگر، امدادرسان، تهیه غذای رزمندگان، حفاظت از انبار مهمات و… نقش پررنگی داشته اند. حتی در شرایط حساس اسلحه به دست گرفته اند تا از خاک وطن شان محافظت کنند و در این راه جان خود را هم از دست داده اند.
ازنقش زنان در پشت جبهه ها هم نباید غافل شد. زنانی که در پشت جبهه ها با تهیه لباس، بسته بندی مواد غذایی و جمع آوری کمک های مردمی برای رزمندگان یا با حضور خود در مراسم بدرقه و استقبال از رزمندگان ، با دعا و نیایش به آن ها روحیه می دادند واشتیاق به دفاع از ناموس و وطن را در این دلیرمردان افزایش می دادند.
مادرانی که با دست خود لباس رزم بر تن فرزندان شان می کردند و آن ها رابا دعای خیرشان راهی جبهه ها می کردند. زنان در عرصه ی دفاع مقدس ایفاگر نقشی اساسی بودند.
بانوانی که در غیاب شوهرانشان کانون خانواده را گرم نگه داشته اند تا با محافظت از زندگی و فرزندان باعث آسودگی خاطر مردان شان شوند وآن ها با خیالی راحت در دفاع از کشور شرکت کنند. بانوانی که با در دست گرفتن اموراداری، تولیدات زراعی، کارخانجات و… در زمان جنگ نقش مردان را ایفا کرده اند و چه بسا از پس این نقش ها به خوبی برآمده اند.
در دوران بعد از جنگ هم بسیار فعال عمل کردند و در بازسازی کشور نقش های موثری را ایفا کردند. دلاوری و غیوری زنان ایرانی همواره در طول تاریخ به اثبات رسیده است و این امر بر هیچ کس پوشیده نیست.