مشاغل خانگی ؛ چتری حمایتی برای اقتصاد خانوارها
مشاغل خانگی به مشاغلی اطلاق می‌شود که در آن فرد کار خود را در منزل انجام می‌دهد.
ممکن است این کار برای کارفرما انجام شود و یا فرد فعالیت کاری خود را در منزل انجام دهد.
اصطلاح “کسب و کار خانگی” در واقعیت در دهه ۱۹۷۰ معرفی شد و در ابتدا برای صنایع روستایی به کار می‌رفت، اما بعدها برای مشاغل خانگی نیز استفاده گردید.
تحقیقات ابتدایی در این زمینه نشان می‌دهد که زنان نقش بسیار مهمی در مشاغل خانگی ایفا می‌کردند.
در ایران زنان سهمی ۸۰ درصدی در ایجاد کسب و کارهای خانگی را داشته‌اند. این روند در در سراسر جهان صادق است.
هرچند همه‌گیری کرونا در افزایش کسب و کارهای خانگی موثر بوده اما رشد اصلی این مشاغل در سال های بعد از کرونا بوده است.
نزدیکی به محل فرزندان و ساعات کاری منعطف از شاخصه‌های موثر برای انتخاب این نوع شغل از سوی بانوان عنوان شده است.
اما کارشناسان اقتصادی؛ افزایش درآمدهای نفتی، رونق بخشیدن به صنایع دستی، ایجاد اشتغال، کاهش ناهنجاری‌های جامعه و پایداری مشاغل را از جمله مزیت‌ها و دستاوردهای ایجاد مشاغل خانگی بر شمرده‌اند.
کاهش هزینه‌های تولید و افزایش اشتغال به عنوان مهمترین عامل در راه اندازی این نوع از کسب و کار مطرح است.
طبق آمار ارائه شده در مطالب شماره‌های قبل، هرچند مشاغل خانگی در ایران در مقایسه با جهان در جایگاه قابل قبولی قرار ندارد اما، رشد قابل قبولی داشته است.
515 رشته در سایت وزارت کار به عنوان مشاغل خانگی بارگذاری شده است.
طبق اسناد موجود در سایت ستاد ساماندهی و حمایت از مشاغل خانگی وزارت تعاون کار، صنایع دستی بالاترین تعداد رشته در مشاغل خانگی را به خود اختصاص داده است.
هرچند مشاغلی همچون ادمینی شبکه‌های اجتماعی و مشاغلی که فروش خدمات و یا محصولاتشان صرفا بر بستر وب انجام می‌شود،
به طور رسمی در دسته مشاغل خانگی ثبت نشده اما طبق تعریف در زمره مشاغل خانگی قرار دارند.
مشارکت زنان در اقتصاد همیشه جز شاخصه های توسعه یافتگی کشورها قرار دارد. در کشور ما نیز به دلیل زود بازه بودن این مشاغل بخصوص در بخش صنایع دستی مورد توجه ویژه‌ای از سوی دولت ها قرار گرفته است.
از جمله اقدامات موثر به منظور حمایت از این مشاغل؛ تصویب قانون ساماندهی و حمایت از مشاغل خانگی است.
این قانون در سال 1389 به تایید شوای نگهبان رسید و طبق آن، صاحبان مشاغل مزبور از مزایای ذیل برخوردار می‌شوند:
1ـ استفاده از بازار محلی شهرداری جهت عرضه محصولات خانگی.
2ـ عضویت در شرکت سهامی عام خوشه‌ای تخصصی کسب و کار خانگی.
3ـ معافیت از عوارض اداری و تجاری تعیینی و مصوب شوراهای اسلامی شهرها و روستاها.
4ـ عدم نیاز به تغییر کاربری مسکونی.
5 ـ دولت می‌تواند بنا به پیشنهاد ستاد نسبت به تعیین ضوابط حمایتی در زمینه‌های مالیات، تأمین وام قرض‌الحسنه اشتغال، حق بیمه خویش‌فرما، تعرفه مصرف آب، برق و سوخت مصرفی، ظرف سه ماه از تصویب این قانون، اقدام و اعتبار موردنیاز را در بودجه سنواتی محاسبه و لحاظ نماید.
6 ـ استفاده از تسهیلات بانکی به ویژه قرض‌الحسنه بانکها و صندوق مهر امام رضا )ع).