سلاح های شیمیایی و میکروبی یکی از ابزارهای جنگ است که کشورهای در حال جنگ با هدف ضربه زدن به طرف مقابل بصورت پرتاب از راه دور به منظور آسیب رساندن به سربازهای بیشتری از دشمن از آن استفاده می کردند. هرجانداری اعم از انسان، گیاه و جانور که با این مواد شیمیایی تماس داشتند به انواع بیماری های مربوط به مواد بکار برده شده، مبتلا می شدند.
استفاده از این سلاح های فوق العاده خطرناک برای اولین بار در جنگ جهانی اول توسط آلمان ها ساخته وبکار گرفته شد که باعث کشته و مصدوم شدن صدها هزار سرباز گردید. کشتار، بیماریها و نقصهای بوجود آمده در اثر استفاده از این مواد چنان ترس و وحشتی را در مردم ایجاد کرد که باعث شد تا بعد از جنگ جهانی اول استفاده از سلاح های شیمیایی و میکروبی توسط پروتکل ۱۹۲۵ ژنو ممنوع گردد. بسیاری از کشورهایی که این پروتکل را امضا و تصویب نمودند این حق را برای خود قائل شدند تا در برابر کشورهایی که پروتکل را امضا نکرده بودند از سلاح شیمایی استفاده کنند.
با توجه به تصویب قانون منع استفاده از سلاح های شیمیایی در ژنو، “عراق” در طول هشت سال جنگ با ایران با نقض آن از مواد شیمیایی مختلفی مانند تابون، گاز وی ایکس و خردل و… در دفعات متعدد و بصورت وسیع علیه ایران استفاده کرد.
گاز خردل گازی بود که اثراتی نظیر کوری، ناباروری، انواع سرطان و نقض عضو قبل از تولد را به همراه داشت. صدام حسین در استفاده از انواع این گازهای شیمیایی علیه غیر نظامیان ایران ساکن روستاهای مرزی از هیچ کوششی فروگذار نکرد. “آلمان” بزرگترین تولید کننده و صادر کننده این سلاح های شیمیایی به عراق بود.
بدنبال آثار و تبعات استفاده از این گاز های شیمیایی توسط عراق در جنگ هشت ساله ایران و عراق، کنوانسیون سلاح های شیمیایی cwc قانون منع تولید، گسترش، ذخیره و استفاده از سلاح های شیمیایی در پاریس امضا گشت و ۱۸۸ کشور دنیا به عضویت آن درآمدند.
در تاریخ هشتم تیرماه ۱۳۶۶ صدام حسین با حمله شیمیایی به مناطق پرجمعیت شهر “سردشت” واقع در آذربایجان غربی توسط بمب افکن ها باعث شهید و مجروح شدن زنان و کودکان بی گناه بسیاری گردید و بازمانده ها هم هنوز به عوارض این مواد مبتلا هستند. عوارضی چون مشکلات تنفسی، سوختگی های شدید، مشکلات روحی و روانی، افسردگی و… که امکان یک زندگی عادی را از آن ها گرفت.
به همین مناسبت هشتم تیرماه به نام روز مبارزه با سلاح های شیمیایی و میکروبی نامگذاری شد و انجمنی به نام “انجمن دفاع از قربانیان شیمیایی سردشت” شکل گرفت.
قابل ذکر است که فقط سردشت آماج حملات شیمیایی رژیم بعث عراق نبود. شهرهای دیگری ازجمله “اشنویه” در آذربایجان غربی، “حلبچه” در کردستان و همچنین مریوان هم مورد حمله شیمیایی صدام حسین قرار گرفتند. دراین میان سکوت جامعه جهانی در مقابل این خشونت قابل تامل است.