از جمله مهم ترین تله های روانی که افراد می توانند با آن رو به رو شوند و درگیر باشند طرحواره وابستگی است. افراد مبتلا به این طرحواره در طول زندگی خود احساس می کنند که توان انجام برخی کارهای خاص را ندارند و حتما باید فرد مورد اعتمادی آنها را راهنمایی کند.
شعار این افراد اغلب این چنین است ” به تنهایی نمیتوانم کاری را انجام دهم یا گلیم خود را از آب بیرون بکشم و به دیگران نیازمندم”. افراد با تله وابستگی ویژگی هایی مانند موارد زیر دارند که آنها را مشخص می کند:
عدم توانایی در تصمیم گیری
کمک خواستن دائمی از دیگران
کنار گذاشتن کارها
ناتوانی در مدیریت مالی
ناتوانی در تنهایی رفتن به سفر
سوال مداوم در خصوص نحوه انجام کار ها
کسب اطمینان دائمی از تصمیم هایشان
اجتناب از پذیرفتن مسئولیت های جدید
در خصوص علل شکل گیری طرحواره های ناسازگار پیش از این صحبت نمودیم و همانطور که علل پایه ای و اساسی را بیان نموده ایم علل اختصاصی ای که در شکل‌گیری طرحواره وابستگی نقش دارند که از حمایت های افراطی و تفریطی یا کنترل گنندگی افراطی والدین یا مراقبان کودک نشات می گیرند.
در تله روانی وابستگی دو عنصر اصلی وجود دارد یکی احساس بی کفایتی و دیگری احساس وابستگی است. علت رشد این دو عنصر در ذهن فرد و محوریت اصلی آنها مرتبط با دست کم گرفته شدن فرد توسط خانواده و عدم تعریف شخیصتی مستقل برای فرد می باشد. پیشتر در خصوص سبک های مقابله ای در طرحواره ها سخن گفتیم، سبک مقابه ای تسلیم در افراد با طرحواره ی وابستگی به صورت این است که دیگران برای او تصمیم می گیرند و مسئولیت های خود را نمیشناسند.
سبک مقابله ای جبران افراطیدر این طرحواره به این گونه است که فرد از وابستگی به دیگران اجتناب شدید و به عهده گیری مسئولیت ها را به شکل بسیار افراطی انجام می دهند و هی مشورت و راهنمایی ای را نمی پذیرند و در برابر هم فکری دیگران جبهه می گیرند.
سبک مقابله ای اجتناب در طرحواره وابستگی خود را به شکل مواردی مانند: (عدم تجربه موقعیت های جدید، پس زدن کمک دیگران و عدم تمایل درخواست کمک به علت رد شدن) نشان می دهد.