در گفت‌وگو با سمیه زادمهر، بانوی معدن‌دار کرمانی:

ثبت معدن باور «می توانم» را در من زنده کرد

-مریم حیدری‌مقدم-

کار در معدن شاید در ابتدا شغلی مردانه به نظر بیاید اما هستند، زنانی که با موفقیت در این حوزه درخشیده اند که از جمله آنها می توان به «سمیه زادمهر» اشاره کرد. او توانسته است با تلاش و ایمان به توانمندی‌اش بر مشکلات و چالش‌های این مسیر فائق آید و حتی معدنی را به نام خود ثبت کند و حالا او از معدود مهندسان زن معدن‌دار ایران به شمار می‌رود. در ادامه، گفت‌وگوی زن و اجتماع را با خانم «زادمهر» می خوانید.

با توجه به سطح وسیع معادن در ایران (به خصوص کرمان)  و تاثیری که سرمایه گذاری و حمایت از این حوزه در اشتغال زایی و درآمد زایی خانوارها دارد؛ گفت‌وگویی را با خانم سمیه زادمهر انجام داده‌ایم. او که متولد ۱۳۶۰ در کرمان و فارغ التحصیل رشته مهندسی معدن می‌باشد؛ با تلاش و کوشش توانسته است جزو اولین زنانی باشد که معدن مسی را به نام خود به ثبت برساند از نحوه موفقیتش در این مسیر می‌گوید.

• لطفا خودتان را معرفی بفرمایید.

«سمیه زادمهر» متولد ۱۳۶۰ در کرمان هستم. مجرد و فارغ التحصیل رشته مهندسی معدن در گرایش استخراج از دانشگاه شهید باهنر کرمان و دارای پایه یک نظام مهندسی معدن و مجوز پیمانکاری کاوش های زمینی و معدنی از سازمان برنامه و بودجه استان کرمان هستم.

• حوزه فعالیت شما چیست؟

به مدت 18 سال است که در زمینه معدن به عنوان مسئول پروژه، مسئول فنی شرکت معدنی سهامی خاص و صاحب معدن در معادن روباز و زیرزمینی در تمام نقاط استان کرمان فعالیت دارم.

• در حال حاضردارای چه مسئولیت هایی هستید؟

عضو انجمن معادن ایران، عضو نظام مهندسی معدن کرمان، مسئول فنی معدن ذغال سنگ زیر زمینی و… هستم.

• چگونه و با چه هدفی به این سمت حرکت کردید؟

از سال 1386 یعنی یک سال بعد از فارغ التحصیلی، شروع به کار کردم. از آنجایی که شرکت های معدنی در سطح استان مانند مس سرچشمه، گل گهر سیرجان، مهندس معدن زن با گرایش استخراج استخدام نمی کردند؛ بنده به صورت پراکنده با شرکت های بزرگ کار کردم که به عنوان مسئول فنی مس سرچشمه، اسفندقه فعالیت کردم همچنین دو سال در شرکت ذغال سنگ کارورز بودم. از همان سال تصمیم گرفتم تا یک شرکت معدنی سهامی عام تاسیس کنم و به دنبال معدنی بودم تا معدن دار باشم که با تلاش و کوشش موفق شدم.

• چگونه مسیر موفقیت را طی کردید؟

بعد از این که شرکت خود را به ثبت رساندم به تنهایی و فقط با یک کوله پشتی، GPS و یک چکش به دنبال کاوش در مناطقی که از قبل در نظر داشتم؛ بودم تا اینکه در سال 88 پروانه اکتشاف مس را اخذ کردم. جزو معدود مهندسان زنی بوده ام که معدنی را به نام خود به ثبت رسانده است. به همین دلیل مورد تقدیر و تشویق از سمت وزارتخانه قرار گرفتم و عضو انجمن معادن ایران شدم. قابل ذکر است که حدود 60 درصد هم رشته ای های من کار را ادامه ندادند و از آن فاصله گرفتند اما من با عشق و علاقه این مسیر را ادامه دادم و تسلیم نشدم. محکم ایستادم تا به آرزوهایم برسم.

• از موفقیت هایتان به عنوان یک معدن دار بگویید.

ثبت معدن باعث شد تا نیرویی در وجود من بیدار شود که «من می توانم»؛ می توانم به آرزوی کار آفرینی خود برسم و برای حداقل 20 نفر اشتغال زایی کنم. اعتمادی که معدن کاران به من داشتند باعث می شد تا بدون نگاه جنسیتی به من پیشنهاد کار بدهند و به توانایی من اعتقاد کامل داشتند. هزینه هایی که اعلام می کردم را به صورت کامل واریز می کردند. با این موفقیت ها حس کردم که خداوند دو بال به من داده است تا به سمت آرزوهایم پرواز کنم.

• آیا جنسیت چالشی را برای شما طی این مسیر به وجود آورده است؟

در رشته معدن، جنسیت تاثیر زیادی دارد و زحمت خانم ها در این مسیر تقریبا 10 برابر آقایان است. در مواردی که من رئیس معدن بودم حدود 120 نفر مرد زیر مجموعه من بودند و باید به گونه ای رفتار می کردم که هم حرمت ها حفظ شود و هم  کارها به سرانجام برسد؛ اما به دلیل عشق و علاقه ای که به کارم داشتم توانسته بودم به خوبی از پس چالش ها بر بیایم و موفق باشم. توانستم ثابت کنم که با یک مرد هیچ تفاوتی ندارم. برای ورود به این حوزه به چه توانمندی ها و ابزارهایی نیاز است؟

در کار معدن حتما نیاز به سرمایه دارید و یا تخصصی که سرمایه گذار از شما حمایت کند.

زمانی که من معدن را ثبت کردم؛ هر چه توانستم هزینه کردم ولی از یک جایی به بعد بودجه ای نداشتم و به دنبال سرمایه گذار بودم. کار معدن بدون سرمایه امکان پذیر نیست.

• از نظر شاخص های بین امللی در ایران شرایط و فضای کسب و کار معدن چگونه است؟

بعد از نفت، معدن حرف اول اقتصاد در ایران را می زند. کرمان یکی از استان های پر ظرفیت در زمینه معدن است که حجم وسیعی از سرمایه گذاری را می طلبد تا از این منابع خدادادی استفاده شود. می توان گفت که معادن کرمان تقریبا در هیچ جای جهان در این سطح وجود ندارد. یک کوتاهی و کم لطفی بزرگ از سمت مسئولان استان در این زمینه صورت گرفته است.

• تحریم ها چه تاثیری بر معدن و معدن کاری داشته است؟

تاثیر تحریم ها بر بخش معادن در چرخه خرید و فروش مواد معدنی و جذب سرمایه گذار بسیار زیاد بوده است. زمانی که خودم در تکاپوی جذب سرمایه گذار بودم و با یک نفر آمریکایی صحبت کرده بودم. دکتر «شرمن» که استاد دانشگاه بود بعد از تحقیق زیاد  برای سرمایه گذاری موافقت کرد اما به دلیل تحریم ها از این امر منصرف شد و من هم مجبور شدم با سرمایه گذار داخلی قرار داد ببندم که با مشکلاتی مواجهه شدم، در این میان تمام دارایی من از دست رفت و عملا بدهکار شدم. اگر تحریم ها نبود سود ما در زمینه معدن 100 برابر می شد.

• به نظر شما مسئولان باید چه اقداماتی انجام دهند تا در زمینه معادن پیشرفت داشته باشیم؟

از طرف دولت هیچ کمکی به فارغ التحصیلان رشته معدن نمی شود و هیچ گونه تسهیلاتی به آن ها تعلق نمی گیرد. ما باید حق و حقوق دولت را هم بپردازیم. هر کس در زمینه معدن پیشرفتی داشته است با سرمایه خودش بوده است. اگر مسئولان  قانونی را تصویب کنند که فارغ التحصیل رشته معدن و سرمایه گذار به صورت شراکتی کار کنند؛ انگیزه بهتر و بیشتری در نحوه کار کردن متخصصین این رشته به وجود می آید. نباید این گونه باشد که تمام سود از آن سرمایه گذار باشد و یک درصد ناچیزی را به متخصصین بدهند.

• بزرگترین حامی شما در این مسیر چه کسی بوده است؟

در محیط خانه و خانواده به غیر از مادرم مشوق دیگری نداشتم. در محیط کار هم زنده یاد «مهندس منوچهر رخ» با پیشنهاد کاری که به بنده داد، در من انگیزه ایجاد کرد و با معرفی کردن من به پروژه هایی مثل مس سرچشمه و اسفندقه مرا تشویق به کار کرد و اندوختن تجربه می کردند.

• آینده معادن ایران را چگونه می بینید؟

ایران یک کشور معدنی است. اگر فقط از معادن استان کرمان حمایت شود به جرات می توانم بگویم برای جوانان کل ایران اشتغال ایجاد می شود. کرمان پتانسیل اشتغالزایی فراوانی را دارد. تمامی صنایع وابسته به معادن هستند اما متاسفانه مورد کم لطفی مسئولان قرار گرفته اند. برای استفاده بهتر از معادن به سرمایه گذارهای بزرگ و بیشتری نیاز داریم.