ربابه قائم پناه؛ بانوی آتش نشان کرمانی در گفت‌و‌گو با زن و اجتماع:

زنان می توانند

حضور زنان در مشاغل سخت، آن هم پا به پای مردان، همواره مسئله ای قابل طرح و بحث بوده و هست. بسیارند کسانی که معتقدند زن ها قابلیت و توانایی انجام هر کاری را دارند و چون دارند می بایست وارد آن کار شده و به قول معروف از مردان کم نیاورند! می شود حدس زد این مسئله از کجا آب می خورد! در غرب و در بسیاری از مشاغل، زنان دوشادوش مردان به ایفای نقش می پردازند و اصلا چیزی به نام شغل زنانه و مردانه وجود ندارد. از آنجا که ما هم نباید از دنیا عقب بمانیم، در کشور خودمان در سال های اخیر، برخی مشاغل به تسخیر خانم ها در آمده است از راننده کامیون ترانزیت گرفته تا قصابی و کارواشی و رانندگی اتوبوس بی آرتی.

مشاغلی که علاوو بر سخت بودنشان، لزوم چندانی برای حضور یک زن در آن ها حس نمی شود و صرفا به خاطر اثبات همان مفهوم «ما هم می توانیم » شکل گرفته و ایجاد شده است. اما این که در برخی مشاغل زن ها باید ورود کنند یا نه هنوز اختلاف نظر وجود دارد.
یکی از این مشاغل سخت و خطرناک، آتش نشانی است. به بهانه روز ملی آتش نشانی و ایمنی گفت و گویی کردیم با یکی از همین زنانی که سعی می کند فعل توانستن را به خوبی ادا نماید.
“ربابه قائم پناه” یکی از سه زن آتش نشان استان کرمان است که “زن و اجتماع” لحظاتی را با وی به گپ و گفتی صمیمانه نشسته است. با ما همراه باشید.

• خانم قائم پناه به عنوان سوال اول؛ چرا شغل آتش نشانی؟!

  زمانی که از کنار حادثه ای می گذشتم دوست داشتم به هم نوعان خود کمک کنم. چون زمان طلایی نجات انسان ها در هنگام حوادث بسیار محدود است و زمانی که می دیدم به دلایل مسائل شرعی در زمان حوادث مردان نمی توانند در مواقع خاص کمک نمایند به این فکر افتادم تا بتوانم به نوعی به مردم شهر خود کمک نمایم تا اینکه آگهی استخدام سازمان آتش نشانی را در سال 1384 دیدم و ثبت نام کردم و پس از آزمون ورودی در مهرماه 1385 به استخدام این سازمان در آمدم.

• به نظر شما حضور بانوان در مشاغل سخت و حساس چه پیامی برای سایر جامعه می تواند داشته باشد؟

از ائمه معصومین روایت داریم که هرچه کاری سخت تر باشد ثواب آن نیز نزد خداوند بیشتر است. من به کار عشق می ورزم و هیچ سختی در آن احساس نمی کنم .

• لازمه اینکه یک زن به شغل آتش نشانی روی بیاورد انگیزه و علاقه است. چگونه عشق و علاقه اینچنینی در جامعه زنان که اغلب به خانه داری مشغول بوده اند بوجود آید که احساس کنند می توانند در اینگونه مشاغل سخت نیز پا به پای مردان حرکت کنند؟

فکر می کنم تحصیلات عالیه آکادمیک بهترین راهنمای بشر به سوی مشاغلی است که مربوط به تحصیلات آن ها می شود و این علاقه مندی خود به خود از دروس دانشگاهی به وجود می آید و نیاز مبرم زنان در جامعه اسلامی  به کمک رسانی به دیگر زنان جامعه اهمیت پیدا می کند.

• رابطه مردم وقتی که شما را به عنوان یک آتش نشان در صحنه وقوع حادثه می بینند چگونه است؟

به عملیات هایی که به ما نیاز است و ما مراجعه می کنیم اغلب با تمسخر شهروندان روبرو می شویم اما ما کار خود را انجام می دهیم. به واقع آن ها باور نمی کنند. حتی در  مواردی  خود آنها نیز سعی می کنند با پراکنده کردن ازدحام جمعیت به کمک ما بیایند. فکر می کنم من و دو خانم دیگر که آتش نشان هستیم تقریباً در شهر کرمان به اصطلاح  جا افتاده ایم و مردم ما را قبول کرده اند.

• چه بازخوردی از همکاران، مردم و مسوولین نسبت به اینکه در این حرفه مشغول به فعالیت هستید دریافت کرده اید؟

من و دیگر همکاران زن در سازمان مدیون همکاران سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی هستیم و از همان روز اول انواع آموزش های عملیاتی در خصوص اطفاء و امداد و نجات را از آن ها فرا گرفتیم.

• سختی های یک زن آتش نشان چیست؟

سنگینی وسایل آتش نشانی از قبیل کپسول های اکسیژن، AFT و خاموش کننده های دستی سنگین برایمان سخت است اما بعضی اوقات تمسخر برخی از شهروندان از حد خود می گذرد و تحمل این مورد از همه چیز سنگین تر است.

• زنان بسیاری در جامعه ما به انجام مشاغل بسیار سخت و حساس می پردازند. آیا به برابری جنسیتی معتقد هستید؟

منظور این است که زنان پا به پای مردان در حال فعالیت هستند و در حق و حقوق باید برابر باشند و تبعیض ها (اگر وجود داشته باشند) برداشته شو د . من معتقدم هر کس را برای کاری ساخته اند. فرض کنید پرستاران زن در جامعه نباشند و یا دبستان هایمان را ا ز معلمان زن که به واقع مادران جامعه هستند خالی کنیم و غیره. در همین شغلِ ما اگر به عنوان مثال خانمی در حمام دچار گازگرفتگی شده باشد چگونه همکاران مردِ ما در آن لحظه های عملیات در حضور ازدحام جمعیت و خانواده فرد مصدوم می توانند امدادرسانی را انجام دهند؟!

• آیا در جامعه کنونی تبعیضی بین جنس مرد و زن از لحاظ شغلی وجود دارد؟ اگر وجود دارد چگونه می توان در این خصوص فرهنگ سازی کرد؟

تبعیض در همه جوامع است ولی اس الم نه تنها محدودیتی برای زن بوجود نیاورده است بلکه کمک کرده شان و منزلت زن در جامعه حفظ گردد.

به نظر شما زنان چگونه می توانند خود را باور کرده و به توانمند شدن بر سند ؟ وقتی زن در جامعه پویا، سرزنده و فعال باشد و وظایف خود را در کوچکترین واحد یک جامعه یعنی خانواده به خوبی انجام دهد به طبع مردانِ جامعه هم فعال تر خواهند بود. مردان و زنان باید دوشادوش همدیگر کار کنند تا بتوانند کشور عزیزمان را آزاد و سرزنده ببینیم.

• در اینکه زنان می تواند دوشادوش مردان به انجام انواع مشاغل بپردازند شکی نیست. زمینه ساز فعالیت زنان از سوی هم خانواده، هم جامعه، هم مسوولین و هم خود زنان چه می تواند با شد ؟

ارتقای سطح توانمندی بانوان بویژه متناسب با شغلی که قرار است در آن فعالیت نماید از جمله مهمترین عوامل زمینه ساز فعالیت زنان خواهد بود. البته نوع شغل و دیدگاههای اجتماعی در مورد آن نیز بسیار تاثیرگذار خواهد بود.

• خاطره ای از زمان فعالیت خود به عنوان یک زن آتش نشان بفرمایید؟

سالهای  گذشته در همین ایام (اوایل پاییز) بودیم که از طریق مرکز پیام به ما (سه نفر خانم آتش نشان) که شیفت بودیم اطلاع دادند که منزلی مسکونی دچار حادثه شده است. پس از مراجعت به محل و بعد از اطفاء حریق در یکی از اتاق ها با خانم سالخورده ای که به تنهایی در آن منزل بود روبرو شدیم. با کمک همکارانم و گذاشتن ماسک اکسیژن او را به محل امن آوردیم و شروع به احیای قلبی و تنفسی ایشان تا آمدن اورژانس کردیم و خوشبختانه در لحظات آخر موفق به بازگشت ایشان به زندگی شدیم.

• توصیه شما به زنانی که می خواهند پا ر این عرصه بگذارند چیست؟

اگر خانمی بخواهد وارد این عرصه شود می تواند؛ و هیچ مانعی بر سر راهش نیست فقط باید عشق به این کار که همانا عشق به کمک به همنوعان است را داشته باشد. شاید اوایل نتوان جایی مشغول به کار شد ولی می توان از طریق آتش نشان داوطلب شروع کرد. ما در هرسال 4 دوره برگزار می کنیم که خانم های بسیاری این آموزش ها را می بینند و ما نیز از برخی از این افراد که فعال ترو مستعد تر می باشند استفاده می کنیم.