حتما شما هم با این موضوع مواجه شدهاید که اطلاعات نادرست بسیاری در گروهها و فضاهای مجازی دست به دست میشوند که بیشتر آنها اعتبار علمی و منبع موثق و مشخصی ندارند.
جمله ی اشتباه “خواب ظن چپ است” یکی از این جملات است. بعضی افراد این جمله را اینگونه معنی میکنند که خواب گمان چپ است! سوالی که پیش میآید این است که مگر خواب اطمینان هم داریم؟
علامهی دهخدا در جلد دوم امثال و حکم به صراحت بیان کرده است که:
خواب زن چپ است. یعنی گزارهی خواب بد زن هم میمون و مبارک است. خب…اگر بخواهیم به بیان سادهتر بگوییم یعنی اگر زن خواب بد هم ببیند خوب تعبیر می شود. در ادامه لازم است بگوییم که در همان لغتنامهی دهخدا در قسمت مدخل “چپ” این ضربالمثل با این توضیح آمده است که چپ بودن خواب زن کنایه است از خلاف شدن آن چیزی که زن در خواب میبیند و در اصطلاح عامه یعنی فکر و خواستهی تو مطابق واقع نیست و آن چیزی که رخ خواهد داد برعکس مقصود توست.
اگر عمیقتر به این موضوع بنگریم متوجه میشویم که این این ضربالمثل با تفکری قدیمی و البته سراسر غلط مرتبط است که می گوید زن از دندهی چپ مرد خلق شده است و همه چیز زن برعکس و ناراست است.
این نگرش به خلقت زن ریشه در تورات دارد که بعدها توسط علمای اهل سنت میان مسلمانان رواج یافت و حتی در اشعار برخی از شاعران سنی مذهب مانند جامی و نظامی هم نمود پیدا کرد.
امیدارم که تا اینجای مطلب ابهامی وجود نداشته باشد اما در ادامه ذکر چند نکته به نظر الزامی است:
خواهشمندم هر چیزی را که در فضاهای مجازی میبینید و میشنوید راحت و آسان باور نکنید. با نگاهی گذرا به پیشینهی فرهنگ، تاریخ و ادبیات ما وجود چنین ضربالمثلهایی کاملا طبیعی است.
وقت آن رسیده است که بیشتر بخوانیم و بدانیم و اگر چیزی را در فرهنگمان نمیپسندیم به جای تحریف کردن آن را از دایرهی لغات و گفتوگوهای روزمرهمان حذف کنیم.