درایـن مطلب سـعی بـر آن داریـم کـه نظریـه هـای مشـورتی اداره حقوقـی قـوده قضائیـه در احکام خانـواده را مطـرح نماییـم.
1 -مصادیق تخلف زوجه از تکالیف زوجیت: نظریـه شـماره 7156/7 – 19/09/1385 :هـر چنـد احـراز تخلـف زوجـه ازوظایـف همسـری و انطبـاق مصادیق و موضـوع با حکم در هـر قضیـه بـا دادگاه و بـهتشـخیص قاضی مرجوع الیه اسـت و ایـن معنـا در متـن شـروط ضمن عقـد یا عقـد خـارجالزم مندرج در سـند رسـمی نـکاح کـه به امضـای طرفین رسـیده، نیـز تصریح شـده است. معهـذا مـی تـوان بـه عنـوان نمونـه از عـدمتمکیـن ُ زوجـه، عـدم رعایـت حسـن سـلوک وی، عـدم اطاعـت زن در حـدود مقـرراتقانونـی و عـرف معیـن و اخلاق حسـنه، تـرک منـزل زوجـه بـه صـورت ناموجـه و بـدون اذنو رضایـت شـوهر از مصادیـق تخلـف زن از تکالیـف زوجیـت اشـاره کـرد.
2 -اجراییه مهریه باید نسبت به سکه صادر شودو نه بهای آن.نظریـه شـماره 7162/7 -19/09/1385 :اگـر مهـر سـکه باشـد، زوجـه حـق مطالبـه آن را دارد و سـکه بایـدپرداخـت شـود و اجراییـه باید نسـبت به سـکه صادر شـود و نه بهـای آن و اگر زوج بخواهـدبهـای آن را بپـردازد باید قیمت یـوم االداء )روز پرداخت( را پرداخـت کنـد و بـه علاوه منظـور از قیمـت روز، همـان قیمت یـوماالداء اسـت و نـه قیمت هنگام صـدور اجراییه. علاوه بر این کـه مـاده 123 قانونآئیـن دادرسـی دادگاه های عمومـی و انقالب در امـور مدنـی مربـوط بـه صـدور قـرارتامین خواسـته اسـت که قبـل از صـدور حکم صـادر مـی گردد. در صورتیکـه مـاده 46 قانـون اجـرای احـکام مدنـی اختصـاص ٌ بـه بعـداز صـدور حکـم راجـع بـه محکـوم بـه اسـت و اصـوال موضـوع هایـی مجـزا از هـم مـیباشـند و هـر کـدام کاربـرد مخصـوص بـه خـود را دارد و هیـچ گونـه ارتباطـی بـهیکدیگـر ندارنـد و در نتیجـه بـا پرداخت مبلـغ یک میلیون تومـان از جانب ٌ محکـومعلیـه، محکـوم به اخذ شـده تلقـی نمی گـردد و محکوم علیـه بایـد تعداد سـیصد عددسـکه بهـار آزادی را بـه قیمت روز بـه محکـوم لها بپـردازد.
3 -تقسیط مهریه و آثار آن: نظریـهشـماره 8556/7 – 11/11/1385 :بـا طـرح دعـوی مطالبـه بخشـی از مهریـه در دادگاه وصـدور حکـم بـر پرداخـت آن و متعاقبـا پذیـرش اعسـار )تنـگ دسـتی( زوج در قبـالاین قسـمت از مهریـه و تقسـیط آن، زوج مـی توانـد مراتـب را به اجـرای ثبت بـرایحـذف این قسـمت از مهریـه از اجراییه صـادره، اعالم نماید و اجراییـه صـادره نسـبتبـه باقیمانـده مهریه بـه اعتبار خـود باقی خواهـد بود.
4 -لزوم تودیع خسارت احتمالی در مطالبه مهریه به نرخ روز: نظریـه شـماره 8656/7 – 16/11/1385 :چنانچـهزوجـه علاوه ُ بـر مطالبـه مهرالمسـمی )بـه مهریـه ای اطلاق می شـود کـه میزان آنتعییـن شـده باشـد(، مهریـه خـود را بـه نـرخ روز و بر اسـاس شـاخص بانـک مرکـزیمطالبـه نماید، صـدور قرار تامین خواسـته نسـبت به مازاد، مسـتلزم پرداخت خسـاراتاحتمالی است. دادگاه بـا محاسـبه مهریـه بـر اسـاس شـاخص مذکـور، دسـتور پرداخت خسـاراتاحتمالـی نسـبت بـه مـازاد را داده و پـس از تودیـع خسـارات موردنیـاز، قـرارتامیـن خواسـته را صـادر خواهـد کرد.
5 -مدتاعتبار گواهی عدم امکان سازش: نظریـه شـماره 8095/7 – 15/09/1385 :چنانچـه دادگاه بـه تقاضـای زوجیـن یـا یکـی از آنهـا منحصـراً گواهـی عـدم امـکان سـازش )جهت اجـرای صیغه طلاق( صادر کرده باشـد، مـدتاسـتفاده ار ایـن گواهـی سـه مـاه از تاریـخ ابلاغ دادنامه اسـت و فرقـی بیـنگواهـی صـادره بـر اسـاس توافـق طرفیـن یـا درخواسـت یکـی از آن هـا نیسـت و درصورتـی کـه دادگاه بـه دلیـل تخلـف زوج از شـروط منـدرج در سـند ازدواج یـا به لحـاظعسـر و حـرج )مشـقت و تنگنـا( زوجـه، حکـم طلاق صـادر کـرده و قطعـی شـده باشـد،حکم طلاق مشـمول مهلت سـه ماهـه نیسـت ولی اگر بر اسـاس حکـم طلاق، گواهی عدم امـکانسـازش صادر شـده باشـد، مهلت اسـتفاده از ایـن گواهی نیـز سـه ماهه اسـت و چنانچـهدر مهلـت مذکور از ایـن گواهی اسـتفاده نشـود، زوجـه مـی تواند بـر اسـاس حکمقطعـی مورد بحـث، مجـددا تقاضـای صـدور گواهـی عـدم امکان سـازش را بنما ید . در صورتیکـه زوج بـه زوجـه وکالـت داده باشـد کـهدر صـورت تخلـف از شـرط بـا احـراز آن در دادگاه بتوانـد از وکالت اسـتفاده نمایـدو دادگاه تخلـف زوج را احـراز و اجـازه اسـتفاده از وکالت را صـادر کنـد، زوجـهمـی تواند بـا اسـتفاده از وکالت نامـه و رای صـادره از دادگاه بـه دفترخانـه یصادرکننده سـند ازدواج مراجعه نمـوده و خـود را مطلقـه نماید. چنانچـه صـدور حکـم طلاق بـه لحـاظ عسـر و حـرج زوجـه صـادر و قطعـیشـده باشـد و زوج حاضـر بـه اجـرای طلاق نشـود، پـس از انجام تشـریفات قانونی وشـرعی، طالق توسـط دادگاه صادرکننـده حکـم انجـام شـده و دسـتور ثبـت آن در دفترخانـهمربـوط صـادر مـی گـردد
